Wereldwijd gezocht: gewassen die tegen droogte kunnen

Op de G7-top deze week benadrukten de aanwezige ministers dat de voedselonzekerheid en ondervoeding een steeds ernstiger globaal probleem vormen. Bovenop de chronische factoren komt de oorlog in Oekraïne, die de prijzen van voedsel, energie en kunstmest heeft opgedreven met “verwoestende gevolgen voor enkele van de meest kwetsbare gemeenschappen”.

Volgens het Global Report on Food Crises 2022, dat eerder deze maand verscheen, is het aantal mensen die voedselonzekerheid meemaken op “crisisniveaus of erger” bijna verdubbeld, van 108 miljoen in 2016 tot 193 miljoen in 2021.

Conflict, economische schokken en klimaatverandering worden genoemd als belangrijkste oorzaken van acute honger (plots voedseltekort door crisis, red.). Die benarde situatie wacht meer dan 320 miljoen mensen in 2022, tenzij er dringend actie wordt ondernomen. Dat waarschuwt het Wereldvoedselprogramma (WFP) van de Verenigde Naties.

Droogtebestendige gewassen kruisen

In reactie op het voedselrapport lanceert het International Centre for Agricultural Research in the Dry Areas (ICARDA) een nieuw initiatief om de productie van vee en planten te verbeteren. De strategie is ook gericht op het tegengaan van bodemdegradatie, het behoud van de visserij en het versterken van landbouwgeleidingssystemen, zegt Aladdin Hamwieh, fokker, biotechnoloog en Landdirecteur Egypte voor ICARDA.

“Het initiatief concentreert zich op de ontwikkling van planten die droogte en verzilting verdragen - zoals tarwe, gerst en kikkererwten - door kruising en de overdracht van genetische eigenschappen tussen verschillende planten te optimaliseren”, legt Hamwieh uit.

Het centrum werkt ook aan moderne methoden van plantenkweek zoals snelkweek. Zo kunnen kleinschalige boeren nieuwe variëteiten ontvangen die in korte tijd kunnen worden geteeld, voegt hij eraan toe.

Financieringskloof

Irina Utkina, een woordvoerder van de Voedsel- en Landbouworganisatie van de VN (FAO), legt uit dat de organisatie dit jaar een “snel responsplan” heeft ontwikkeld om de meest kwetsbare kleine en middelgrote boerenhuishoudens te ondersteunen.

Maar Utkina zegt dat er een aanzienlijke verhoging van de financiering nodig is om noodhulp te bieden en de veerkracht van de landbouw te verhogen. “In onze oproep voor 2022 heeft de FAO 1,5 miljard dollar nodig om 50 miljoen mensen te helpen”, legt ze uit.

Kleine boeren klimaatbestendiger maken is cruciaal, zegt Rob Vos, directeur Handel bij het International Food Policy Research Institute (IFPRI).

Om de binnenlandse voedselproductie snel op te krikken is er nood aan humanitaire hulp en het uitbreiden van sociale beschermingsprogramma’s, zegt hij. Maar om verdere achteruitgang van de wereldwijde voedselsituatie te voorkomen zijn investeringen nodig in klimaatbestendige landbouw en moet kleinschalige landbouw opgewaardeerd worden. Dat alles ondersteund door een brede vredesopbouw.

Oekraïne

Het aantal mensen dat honger lijdt zal dit jaar naar verwachting toenemen als gevolg van verschillende oorzaken, waaronder de oorlog tussen Rusland en Oekraïne. Het conflict verstoort de wereldhandel in voedsel, kunstmest en aardolieproducten, waardoor de voedsel- en brandstofprijzen over de hele wereld stijgen.

Voedselprijzen zijn in veel markten met 30 tot 50 procent gestegen en in sommige zelfs verdubbeld. De prijs van brood is in sommige landen met 20 procent gestegen, zegt Sally Farid, assistent-professor economie aan de universiteit van Caïro in Egypte.

WFP-woordvoerder James Belgrave zegt dat “conflicten, klimaatextremen en de pandemie al leiden voor een ongekende hongercrisis in 2021. Nu hebben we voedsel- en brandstofprijzen op een recordhoogte - nog hoger door de crisis in Oekraïne – wat de wereldwijde crisis alleen maar voedt.”

De catastrofale fase

Belgrave zegt dat in de 81 landen waar het WFP actief is, de acute honger naar verwachting met 47 miljoen mensen zal toenemen als het conflict in Oekraïne voortduurt. Vooral in Afrika ten zuiden van de Sahara zal de honger toeslaan. “Dit bovenop de 276 miljoen mensen die wereldwijd al met acute honger te maken hebben, wat betekent dat tot 323 miljoen mensen in 2022 met acute honger te geconfronteerd kunnen worden”, zegt hij.

“Niet alle landen met ernstige voedselcrises worden op dezelfde manier getroffen door de oorlog in Oekraïne. Vooral landen als Jemen en Soedan hebben het hard te verduren, omdat beide sterk afhankelijk zijn van de invoer van tarwe voor de binnenlandse voedselconsumptie.”

Meer dan een half miljoen mensen in Ethiopië, het zuiden van Madagaskar, Zuid-Soedan en Jemen werden in het rapport geclassificeerd als zijnde in een “catastrofale” fase van acute voedselonzekerheid, die dringend actie vereist om levens te redden.

Bijna 70 procent van het totale aantal mensen met acute honger situeert zich in de volgende 10 landen: de Democratische Republiek Congo, Afghanistan, Ethiopië, Jemen, Nigeria, Syrië, Soedan, Zuid-Soedan, Pakistan en Haïti.

-

Dit artikel verscheen oorspronkelijk bij IPS-partner SciDev.