VN: “ Wereldwijde watercrisis loert om de hoek, en we zijn er niet op voorbereid”

Door de klimaatverandering komen droogtes en overstromingen vaker voor. Omdat de wereldbevolking blijft groeien, maar schoon water steeds minder beschikbaar is zal het aantal mensen dat te kampen heeft met “waterstress” (wanneer er te weinig schoon water is om te voorzien in basisbehoeften) op korte termijn de hoogte inschieten. 

Wake-upcall

In een rapport dat eerder deze week verscheen ging de World Meteorological Organization (WMO) na hoe overheden zich daarop voorbereiden. Conclusie: duurzaam waterbeheer is wereldwijd te “fragmentarisch en ontoereikend” om een dreigende crisis af te wenden. Bovendien gebeurt er te weinig om de grondoorzaak, de klimaatverandering, af te remmen, aldus het rapport. 

“Het is tijd dat we wakker geschud worden voor de nakende watercrisis”, vindt Petteri Taalas, secretaris-generaal van de WMO. Meer dan een kwart van de wereldbevolking woont volgens zijn gegevens in landen met een hoge mate van waterstress. Meer dan de helft van de wereldbevolking, 3,6 miljard mensen, heeft minstens één maand per jaar onvoldoende toegang tot schoon water. Tegen 2050 zal dat aantal stijgen tot 5 miljard mensen. 

Het rapport toont aan dat de frequentie en de duur van droogtes wereldwijd met 30 procent is toegenomen in de voorbije twintig jaar. In Afrika overlijden het vaakst mensen aan de gevolgen van die droogtes. Waar er schaarste heerst, en bij gebrek aan middelen om water te zuiveren, nemen mensen immers vaak een toevlucht tot vuil water waardoor ze ziek kunnen worden of zelfs sterven.

“Oorlog om water”

Volgens de Water Risk Atlas van het World Resources Institute zijn er ook bredere maatschappelijke gevolgen van waterstress, namelijk “voedselschaarste, conflicten, migratie en financiële onzekerheid.”

Een voorbeeld van een conflict gerelateerd aan waterstress is het geschil tussen Ethiopië en Egypte over de Grand Renaissance Dam. Door dat gigantische waterkrachtproject is de stroom van de Nijl naar Egypte met een kwart afgenomen. De Egyptische leider Abdel Fattah Al-Sisi heeft al meermaals gedreigd met militaire acties, en waarnemers vrezen om ’s werelds eerste open “oorlog om water” indien Ethiopië het damreservoir verder vult. 

Gebieden in onder meer Madagaskar, Jemen en Zuid-Soedan hebben momenteel te kampen met ernstige voedselcrises als gevolg van langdurige droogtes.

In gebieden als West-Europa zijn het overstromingen die afgelopen zomer menselijk leed en onnoemelijke economische verliezen hebben veroorzaakt.

De WMO zegt dat er “dringend actie moet ondernomen worden” om duurzame investeringen in vroegtijdige waarschuwingssystemen voor droogte en overstromingen op te voeren, het waterbeheer te verbeteren en het water- en klimaatbeleid te synchroniseren. “De tijd staat helaas niet aan onze kant”, stelt Talaas scherp.