Vergrijzing: Nieuwe generatie zestigplussers heeft veel grotere klimaatafdruk

“De ouderen van vroeger waren erg zuinig”, zegt Edgar Hertwich, professor Ecologie aan de Noorse Universiteit van Wetenschapen en Techniek (NTNU). “De generatie die de Tweede Wereldoorlog nog heeft meegemaakt, was voorzichtig met het gebruik van bronnen. Dat is heel anders met de nieuwste generatie ouderen.”

Babyboomers

Het onderzoek keek naar de uitstoot van broeikasgassen per leeftijd in de jaren 2005, 2010 en 2015 bij mensen uit de 27 EU-landen plus Noorwegen, het Verenigd Koninkrijk, de Verenigde Staten, Australië en Japan. Het toont aan dat de zogeheten ‘boomers’ het slechtste scoren wat hun ecologische voetafdruk betreft.

“De naoorlogse babyboomers zijn momenteel de nieuwe generatie ouderen. Zij hebben duidelijk andere consumptiepatronen dan de ‘stillere generatie’, mensen die werden geboren tussen 1928 en 1945”, zegt Hertwich. “De senioren van vandaag spenderen meer aan huizen, consumeren meer energie en besteden veel aan eten.”

In 2005 was de CO2-uitstoot van de 60-plussers lager dan die van de leeftijdsgroepen 30 tot 44 en 45 tot 59 jaar. Tegen 2015 hadden de senioren de 30- tot 44-jarigen echter al ingehaald en was hun uitstoot even hoog als die van de 45 tot 59-jarigen.

Volgens mede-onderzoeker van de NTNU, Heran Zheng, zijn er goede redenen om aan te nemen dat de 60-plussers van vandaag zelfs de 45 tot 59-jarigen hebben ingehaald en nu op de hoogste trede van de uitstootladder staan.   

Japanse ouderen koploper

De studie toont dat senioren in alle 32 onderzochte landen verantwoordelijk zijn voor steeds meer uitstoot van broeikasgassen, die nefast zijn omdat ze de klimaatverandering aanzwengelen. De Japanse senioren zijn koploper.

Volgens Zheng is de belangrijkste boodschap uit dit onderzoek voor de politici: zij moeten zich ervan bewust zijn dat de vergrijzing het terugdringen van de uitstoot van broeikasgassen bemoeilijkt.

“De consumptiepatronen van senioren ga je niet zo snel kunnen veranderen”, zegt Zheng. “Maar het zou bijvoorbeeld een voordeel zijn mochten ouderen sneller naar kleinere woningen verhuizen van zodra de kinderen het huis uit zijn. Er is dus nood aan meer senior-vriendelijke woningen, transport en infrastructuur.”   

Het einde van de vergrijzing is ook nog lang niet in zicht, stelt hij, en dat is geen goed nieuws voor het klimaat. De grote bevolkingsgroepen die geboren werden in de jaren 1950 en 1960, bereiken stilaan de pensioenleeftijd en bovendien is de gemiddelde leeftijd nog steeds aan het toenemen.

Dubbel zoveel senioren tegen 2050

Volgens de onderzoekers zal de populatie senioren in de 32 onderzochte landen verdubbelen tegen 2050 in vergelijking met hun aantal in 2019.

Ze wijzen er echter wel op dat senioren vaker lokaal consumeren en dat jongeren meer geïmporteerde kleding, elektronica en meubelen consumeren. De ecologische voetafdruk die deze goederen nalaten, zit dus vooral in andere landen, en is daarom niet per se meegeteld in deze studie.

Anderzijds zien de onderzoekers dat ouderen zich minder bewust zijn van hun energieverslindende levensstijl – bijvoorbeeld omdat ze vaak alleen wonen -, en jongeren daar wel meer bewustzijn over hebben.

Ouderen in Australië en de VS stootten in 2015 gemiddeld 21 ton CO2 uit, bijna het dubbele van het Europese gemiddelde. In Europa hebben Luxemburgse senioren de hoogste uitstoot met 19 ton.

Ook Groot-Brittannië, Noorwegen, Finland en Ierland bevinden zich in de hogere uitstootlevels. Ouderen in Roemenië, Litouwen, Hongarije, Kroatië en Estland hebben de minst grote ecologische voetprint per persoon.