Zimbabwaans onderneemster maakt bloeiende gemeenschapstuin op voormalig stort

“Jaren geleden heb ik een aanvraag gedaan om dit stuk grond te kunnen bemachtigen, omdat het duidelijk was dat niemand dacht dat het enig nut kon hebben. Het werd gebruikt als stortplaats”, vertelt Mariyeti Mpala (56). Ondertussen heeft ze er een bloeiende groententuin met aquacultuur uitgebouwd.

Vergroening

Het is een typisch verhaal in Bulawayo, de op een na grootste stad van Zimbabwe: lokale besturen krijgen zaken zoals de ophaling van vuilnis niet voldoende geregeld, waardoor de inwoners van townships hun afval dumpen waar ze maar willen. Na verloop van tijd worden de stortplaatsen 'officieel'.

Voor Mariyeti Mpala bleek het stort, op land van de gemeente en op een steenworp afstand van waar ze woont, een uitgelezen kans om een stinkende plek om te vormen tot een hoopvol vergroeningsproject.

Ze kocht het land in 2006 en kijkt nu fier uit op een hectare inheemse wilde fruitbomen en een bloeiende moestuin waar ze afwisselend tomaten, erwten, kool, uien en sla plant. Recent heeft ze ook aquacultuur toegevoegd aan haar initiatief.

Stadslandbouw

Mpala's project is een schoolvoorbeeld van het Green Cities Initiative van de Voedsel- en Landbouworganisatie (FAO) van de VN. Dat initiatief richt zich op het ‘vergroenen’ van steden om de levenskwaliteit in steden te verbeteren, er in meer groene ruimte te voorzien en een betere toegang te bekomen tot gezonde voeding uit duurzame stadslandbouw en bosbouw.

“Stadslandbouw is een belangrijk onderdeel van stedelijke economie en draagt aanzienlijk bij aan de voedselzekerheid van stedelingen, aangezien de producten minder onderhevig zijn aan marktschommelingen”, zegt FAO-woordvoerder Kevin Mazorodze.

Het project van Mpala is een mooi voorbeeld van het soort projecten dat het Green Cities Initiative wil promoten, zegt hij. “Stedelijke en peri-urbane landbouw is een van de belangrijkste pijlers van het initiatief. De FAO wil zo duurzame en klimaatbestendige praktijken en technologieën bevorderen om de lokale voedselproductie te verbeteren.”

Ondernemerschap

Mpala heeft onder meer een waterput laten boren, aangedreven door zonne-energie. Dat ondernemerschap wordt gewaardeerd door de omwonenden en de lokale overheid.

“Ze is een harde werker en heeft altijd oog gehad voor oude mensen”, zegt Agnes Nyoni, een oma van in de zeventig die niet ver van het groene project van Mpala woont. “Ik kende haar vroeger al. Toen kwam ze de namen verzamelen van mensen in moeilijkheden om hen dan aan te melden voor voedselpakketten met maïsmeel, bakolie en bonen”, zegt Nyoni.

“We hebben eigenlijk meer van dergelijke initiatieven nodig”, zegt gemeenteraadslid Tinevimbo Maphosa. “Ze tilt het leven van onze mensen naar een niveau hoger. Ook het visserijproject dat ze recent heeft opgezet, zie ik als een teken van haar inzet voor gemeenschapsopbouw. Mensen moeten productief zijn en niet langer klagen over de situatie in het land. Het werk van mevrouw Mpala maakt deel uit van wat we meer moeten zien gebeuren in onze gemeenschappen”, zegt Maphosa.

Voedselzekerheid

Met de steun van de FAO en het Green Cities Network heeft haar stad ondertussen nog tal van andere gemeenschappelijke tuinen in opbouw.

Tegelijk uiten verschillende humanitaire organisaties hun bezorgdheid over de mate van ondervoeding in Afrika. Sommige delen van het continent kampen met acute voedseltekorten. 

Maphosa gelooft dat initiatieven van eigen bodem zoals stadslandbouwprojecten hoop kunnen geven voor jonge mensen in een land als Zimbabwe, waar een tekort heerst aan formele banen en misdaad en drugsgebruik een groot probleem vormen. “Jongeren zijn op zoek naar mogelijkheden om hun teveel aan vrije tijd nuttig te besteden en willen voor zichzelf een inkomen genereren. Met meer projecten van inspirerende individuen zoals mevrouw Mpala, kunnen we de vele problemen van de gemeenschap oplossen.”