"Schokkend" overheidsrapport over het milieu in Australië: hele ecosystemen staan op instorten

Ontbossing, natuurbranden, droogte, klimaatverandering en invasieve soorten bedreigen de toestand van het natuurlijk kapitaal in Australië, stelt het rapport. En door een falend milieubeleid zal de toestand de komende jaren nog verslechteren.

Australië heeft meer soorten zoogdieren verloren dan enig ander continent en kent een van de hoogste percentages van soortenverlies ter wereld. Meer dan honderd Australische soorten staan al geregistreerd als uitgestorven of zijn enkel nog in dierentuinen te vinden.

In de voorbije vijf jaar zijn er meer dan tweehonderd bedreigde dier- en plantensoorten bijgekomen, Experts zeggen dat binnen twintig jaar nog eens zeven Australische zoogdieren en tien Australische vogels zullen uitsterven als er niet wordt ingegrepen.

Verlies van leefomgeving

Australië kampt met snelle ontbossing en landontginning, nochtans een belangrijke oorzaak van habitatverlies van veel diersoorten volgens het rapport.

Ook de koraalriffen dichtbij de kust zijn in het algemeen in slechte staat, door de slechte waterkwaliteit en mariene hittegolven. Verder staat het waterpeil van veel rivieren gevaarlijk laag en wordt nagenoeg elk ecosysteem bedreigd door de effecten van de klimaatverandering.

Het zijn slechts enkele van de belangrijkste bevindingen van een overheidsrapport over de staat van het Australische leefmilieu dat elke vijf jaar verschijnt. De kersverse minister van Milieu Tanya Plibersek noemt de inhoud van het document “schokkend”. Volgens haar kreeg haar conservatieve voorganger het rapport al vorig jaar in handen, maar koos ze ervoor om het niet openbaar te maken tot na de verkiezingen.

Milieubeleid

Het rapport, opgesteld door onafhankelijke experts en enkele van Australië's meest vooraanstaande wetenschappers, is dan ook verwoestend voor het milieubeleid in de voorbije decennia. Zo moest onder de geldende milieuwetgeving, van de 7,7 miljoen hectare leefomgeving van planten- en diersoorten die industrieel werd vrijgemaakt tussen 2000 en 2017, meer dan 93 procent niet worden aangegeven bij de federale overheid ter evaluatie.

Onder de huidige criteria genieten de meeste bedreigde ecosystemen geen of nauwelijks natuurbescherming. Om de schade te beperken, moet de Australische overheid zich volgens het rapport beroepen op veel te dure symptoombestrijding. Dit omvat natuurherstel, de herintroductie van bedreigde diersoorten, verplaatsing van soorten naar een veiligere habitat en instandhouding van soorten in dierentuinen.

Volgens de auteurs is er te weinig is geïnvesteerd in de beperking van milieuschade en de bestrijding van de klimaatverandering. Ook ontbossing, vervuiling en stadsuitbreiding werden veel te weinig gereguleerd.

Snoeihard

“Afzonderlijk zijn deze bevindingen stuk voor stuk vreselijk, maar pas als je nadenkt over de cumulatieve impact ervan, begin je een volledig beeld te krijgen van de achteruitgang van het milieu”, zegt Plibersek.

Plibersek, pas die sinds juni minister is, is snoeihard voor haar voorgangers. “Jarenlange waarschuwingen die werden genegeerd of geheim werden gehouden”, zegt ze. “Beloftes gemaakt, maar niet nagekomen. Dubieus gedrag dat het vertrouwen van het publiek ondermijnt. Harde bezuinigingen, opzettelijke verwaarlozing… Dat alles gebeurde tegen de achtergrond van een steeds snellere vernietiging van het milieu.”

Ze erkent de kritiek op het milieubeleid en vraagt een jaar tijd voor de nodige hervormingen, waaronder een nieuwe milieuwet en de oprichting van een onafhankelijk agentschap voor milieubescherming.