Top VS-Noord-Korea: “Mensenrechten moeten mee op tafel”

In een poging tot denuclearisatie ontmoeten Amerikaans president Donald Trump en de Noord-Koreaanse leider Kim Jong-un elkaar volgende week in Singapore.

In de aanloop naar de top roept de VN-gezant voor de mensenrechten in Noord-Korea, Tomás Ojea Quintana op om ook mensenrechten op de agenda van gespreksonderwerpen te plaatsen.

Geloofwaardigheid

“Op een bepaald moment, of het nu tijdens dit gesprek is of bij een volgende meeting, wordt het belangrijk om het over mensenrechten te hebben”, zegt Quintana. “Ik ben niet van mening dat een dialoog over mensenrechten de openingsgesprekken over de denuclearisatie zal ondermijnen.”

Volgens Quintana zal het de “geloofwaardigheid” van de Noord-Koreaanse leider ten goede komen als het onderwerp niet wordt geweerd. “Het zou aantonen dat ze willen uitgroeien tot een normale staat.”

Open gevangenis

Noord-Korea heeft al verschillende mensenrechtenverdragen ondertekend en geratificeerd maar het land blijft een van de meest repressieve en autoritaire regimes ter wereld.

Een VN-rapport uit 2014 ontdekte systematische, grove schendingen van de mensenrechten door de overheid, waaronder dwangarbeid, slavernij, foltering en opsluiting.

Volgens het rapport zitten naar schatting 120.000 mensen als politiek gevangene in kampen, wat het Oost-Aziatische land soms de bijnaam “grootste open gevangenis ter wereld” geeft.

“Ik roep op tot amnestie, een algehele amnestie voor al deze gevangenen, en dit is een heel concrete oproep”, zegt Quintana.

Uithongering

De VN-Onderzoekscommissie ontdekte ook gevallen van “inhumane, bewust uitgevoerde uithongering.”

In Noord-Korea zijn twee op vijf mensen ondervoed en meer dan 70 procent van de bevolking is afhankelijk van voedselhulp. De meeste Noord-Koreanen hebben geen vlotte toegang tot basisdiensten zoals gezondheidshulp of sanitaire voorzieningen. Tenslotte stelde het rapport dat diarree en longontsteking nog steeds de twee hoofredenen zijn van sterfte bij kinderen jonger dan vijf jaar oud.

Minachting

Het zou niet de eerste keer zijn dat president Trump een krachtig standpunt inneemt over Noord-Korea. “Niemand heeft meer minachting getoond voor andere naties en voor het welzijn van zijn eigen volk dan het verdorven regime in Noord-Korea”, zei Trump tijdens zijn eerste toespraak tot de Algemene Vergadering in 2017. “Het wordt tijd dat alle landen samenwerken om het Kim-regime te isoleren totdat het vijandelijke gedrag wordt gestaakt”.

In een open brief hebben ook meer dan driehonderd niet-gouvernementele organisaties van over de hele wereld Noord-Korea opgeroepen om het regime te hervormen en de topontmoeting aan te grijpen als een moment om de mensenrechten mee op te nemen in een overeenkomst.

In de brief vragen mensenrechtenorganisaties, waaronder Human Rights Watch, aan Kim Jong-un om de VN-mensenrechtenaanbevelingen te omarmen, het systeem in overeenstemming te brengen met het internationale mensenrecht, misbruiken, afzondering en opsluiting te beëindigen en humanitaire hulp toe te laten voor zij die dat nodig hebben.

“Als Kim Jong-un de internationale isolatie van Noord-Korea wil beëindigen, zal hij een sterk signaal moeten geven en aantonen aan zijn volk en aan de rest van de wereld dat hij bereid is om een halt toe te roepen aan decennia van mensenrechtenschending”, zegt Brad Adams, directeur van Human Rights Watch in Azië.

Duurzaam akkoord

Gelijkaardige geluiden horen we bij Quintana die opmerkt dat de mensenrechten twintig jaar geleden aan de kant werden geschoven toen de VS en Noord-Korea een overeenkomst ondertekenden om het nucleaire programma van Pyongyang te bevriezen, en opnieuw tijdens recentere gesprekken tussen verschillende partijen.

“Deze pogingen waren, hoe goed bedoeld ook, helemaal niet succesvol”, zegt hij.

“Om de nieuwe toenaderingspoging wel te doen slagen, is het mijn bescheiden mening als mensenrechtenrapporteur dat de dialoog over mensenrechten deel moet uitmaken van het gesprek. Mensenrechten zijn ten slotte onderdeel van veiligheid en vrede, dit is het moment om dat ook echt te bewijzen”, zegt Quintana. “Als dat niet gebeurt, zal elke overeenkomst over denuclearisatie het verkeerde signaal sturen en alleszins voor geen van beide partijen een duurzaam akkoord opleveren”.