Twee “Chinese” ontwikkelingsbanken schorten activiteiten met Rusland op

De AIIB zei op donderdag in een verklaring dat het “alle activiteiten met betrekking tot zowel Rusland als Wit-Rusland on hold zet, en herzien worden”. Als reden geeft de Aziatische ontwikkelingsbank dat “de naleving van het internationaal recht de kern vormt van onze instelling”. De NDB gaat iets minder ver en laat weten dat het voorlopig alle nieuwe transacties met Rusland opschort, omdat ze “gezonde bankprincipes toepast in al haar activiteiten”. 

“Chinese” banken

China is de grootste aandeelhouder van de AIIB, dat gezien wordt als een Aziatische tegenhanger van de door de VS gedomineerde Wereldbank. De bank is naar eigen zeggen “van oorsprong Chinees maar uitgegroeid tot een internationale instelling”. Hoewel de bank 105 leden telt - Rusland is zelfs een stichtend lid - is de invloed van Peking aanzienlijk. De stem van China weegt het zwaarst door in de raad van bestuur, de instelling heeft haar hoofdkwartier in de Chinese hoofdstad en voorzitter Jin Liqun is de voormalige Chinese viceminister van Financiën. Zeker bij haar debuut in 2016 werd AIIB gezien als een financieringsvehikel voor het fameuze Belt and Road-initiatief van Xi Jinping. 

De NDB is een ontwikkelingsbank die opgericht werd door de vijf zogeheten BRICS-landen - Brazilië, Rusland, India, China en Zuid-Afrika - die elk 20 procent van de aandelen bezitten. Rusland is dus een stichtend lid maar wordt toch uitgesloten van nieuwe transacties. 

Een opmerkelijke evolutie, aangezien China zich tot nog toe grotendeels afzijdig heeft gehouden in het conflict. Rusland en China vinden in de NAVO een gemeenschappelijke vijand en hebben samen aanzienlijke handelsbelangen. Dat deze investeringsbanken nu actie ondernemen - wat niet gebeurt zonder groen licht van Peking - kan gezien worden als een vorm van kritiek op de Russische invasie, zij het een zeer voorzichtige.

Cashflow

De AIIB heeft sinds zijn oprichting financiering voor Russische projecten goedgekeurd ter waarde van 800 miljoen dollar, vooral om de Russische spoorwegen te onderhouden en wegen aan te leggen. Dat is slechts zo’n drie procent van de totale kredietportefeuille van de investeringsbank, maar door de zware Europese en Zwitserse sancties kan Rusland elke vermindering van cashflow nu missen als kiespijn. 

De NDB daarentegen is belangrijker voor Moskou. De bank gaf groen licht voor 15 projecten met een gezamenlijke waarde van 4,8 miljard dollar, waaronder een goedkoop huisvestingsprogramma, een infrastructuurproject en een covid-19-noodfonds. De NDB had het in zijn verklaring echter over “nieuwe transacties” die opgeschort worden, het is niet meteen duidelijk of er gevolgen zijn voor deze leningen.