De achillespees van de wereldeconomie: 9 op de 10 wereldhavens kwetsbaar voor extreem weer

Havens zijn cruciaal voor de economie; ze verwerken de overgrote meerderheid van de wereldhandel, zijn belangrijke knooppunten voor industrie en transport en creëren heel wat werkgelegenheid. 

Maar ze liggen van nature ook precies in de gebieden die gevoelig zijn voor de klimaatverandering: langs de kust en vaak dicht bij rivieren, waardoor ze blootgesteld worden aan de zeespiegelstijging, toenemende stormen en overstromingen.

86 procent kwetsbaar

In een omvangrijke studie in Nature geven Oxford-onderzoekers een gedetailleerd beeld van die risico’s voor 1340 van de belangrijkste havens ter wereld.

“We ontdekten dat 86 procent van alle havens wordt blootgesteld aan meer dan drie soorten klimatologische en geofysische gevaren”, zegt geograaf en onderzoeksleider Jasper Verschuur. “We voorspellen dat extreme omstandigheden op zee zoals stormen operationele verstoringen veroorzaken in ongeveer 40 procent van de havens wereldwijd.” 

De havens van West-Europa, Azië en de Golf van Mexico lopen de grootste risico’s. De top drie bestaat uit de havens van Houston, Shanghai en Port Elizabeth in Zuid-Afrika. Maar ook de haven van Antwerpen is nog net bij de twintig meest kwetsbare havens ter wereld. 

De economische gevolgen beperken zich bovendien niet tot de fysieke schade: omdat ze zo’n cruciale rol spelen in de wereldeconomie, brengt schade aan de havens ook een handel ter waarde van 67 miljard dollar in gevaar.

Ontwerp

Dat het niet over vage voorspellingen in de verre toekomst gaat, bewees orkaan Katrina in 2005 al. De storm sloot drie havens in de VS, die samen bijna de helft van de landbouwexport afhandelen. 

Volgens de onderzoekers moeten havenontwerpers en uitbaters dan ook dringend rekening houden met die toenemende gevaren, bijvoorbeeld door golfbrekers en afwateringssystemen aan te passen. 

“Als dat niet gebeurt, kunnen we te maken krijgen met grote verstoringen van de wereldhandel en toeleveringsketens”, zegt Verschuur. “Gelukkig lopen er in veel havens initiatieven om verouderde en inefficiënte haveninfrastructuur te upgraden. Maar die schieten tekort gezien de verwachte uitdagingen. Deze studie onderstreept dat aanpassingen aan de havens dringend nodig zijn.”