Eritrese jeugd doet laatste schooljaar in militair kamp

“Als student is het moeilijk om hier te wonen. Je ziet geen toekomst … Velen denken eraan om het land te ontvluchten, maar dan zie je mensen die worden gearresteerd en wacht je op een beter moment.” 

Aan het woord is een voormalig student die zijn geboorteland Eritrea ontvluchtte na het voltooien van de middelbare school eind 2015. Hij is één van de 73 gevluchte studenten en leerkrachten die mensenrechtenorganisatie Human Rights Watch (HRW) heeft geïnterviewd voor een onderzoek over het beleid van de Eritrese regering om middelbare scholieren te dwingen hun laatste schooljaar door te brengen in het gewelddadige Sawa militaire kamp. 

Volgens HRW is dit de eerste stap naar een gedwongen dienstplicht. De onderzoekers zeggen dat dit niet alleen de toegang van studenten tot onderwijs beperkt, maar hen ook onderwerpt aan misbruik en geweld. 

 Militaire opleiding

Het rapport documenteert ook hoe de overheid het nalaat om een pool van goed opgeleide, vrijwillige leraren te ontwikkelen die kan worden ingezet in het voortgezet onderwijs. Liever vertrouwt de regering op dienstplichtigen die weinig tot geen keuze hebben in hun opdracht. Zij moeten de toekomstige generatie van het land onderwijzen.

Bij het begin van de grensoorlog met Ethiopië in de late jaren 1990, heeft president Isaias Afewerki en de heersende partij People’s Front for Democracy and Justice (PFDJ), de onbepaalde dienstplicht ingezet om de Eritrese bevolking in toom te houden.

Vanaf 2003 heeft de regering systematisch elk jaar duizenden jongeren - mannen en vrouwen - gedwongen om een militaire opleiding te volgen voordat ze de middelbare school afmaakten. Velen werden hierdoor rechtstreeks van de middelbare school in de legerdienst geduwd. 

Naar Europa

Uit het HRW-onderzoek blijkt dat veel Eritreeërs hun hele werkzame leven in dienst van de overheid hebben doorgebracht, in militaire - of in burgerdienst. Deze nationale en onbepaalde dienstplicht heeft een zichtbare en blijvende invloed op de rechten, de vrijheden en de levens van deze bevolking, stelt het rapport.

Het systeem van dienstplicht heeft elk jaar duizenden jonge Eritreeërs uit hun land verdreven: naar schatting 507.300 Eritreeërs van een geschatte bevolking van ongeveer vijf miljoen, zijn op de vlucht. Velen van hen hebben de leeftijd van 18 tot 24 jaar oud. Duizenden van hen, inclusief niet-begeleide minderjarigen, maken de gevaarlijke reis naar Europa.

Nationalisme cultiveren

President Isaias heeft het repressieve systeem, dat de Onderzoekscommissie van de Verenigde Naties over Eritrea herhaaldelijk heeft bestempeld als “slavernij”, blijvend verdedigd. Hij beweerde altijd dat het land en de bevolking voorbereid moeten zijn op oorlog vanwege het conflict met Ethiopië. 

De regering staat ook achter de verplichte militaire dienst in het laatste jaar van de middelbare school als een manier om een ​​ethiek van hard werken en nationalisme te cultiveren. Meer recent werd de dienstplicht ook gerechtvaardigd als middel om de jeugd in het land aan een baan te helpen.  

Vrede met Ethiopië

Ondanks de ondertekening van een vredesakkoord met Ethiopië in juli 2018, weigert de Eritrese regering om haar beleid inzake de onbepaalde dienstplicht te hervormen. Dit heeft geleid tot een voortdurende uittocht van een groot deel van de jeugd van het land.

Met dit rapport roept HRW de regering van Eritrea op om “dringend werk te maken van de afschaffing van het systeem van verplichte legerdienst en het recht van jonge Eritreeërs op kwalitatief onderwijs te garanderen, zeker nu het excuus hiervoor, de zogeheten ‘geen vrede, geen oorlogssituatie’ met Ethiopië niet langer van tel is.”