Egypte zet Eritrese asielzoekers uit naar “ergste dictatuur van Afrika”

In beide gevallen ging het om Eritreeërs die onderdeel waren van een groep families die in oktober 2019 werd gearresteerd en sindsdien vastgehouden in de Egyptische kustplaats Qusair. Ze hadden hier geen toegang tot advocaten of de VN-vluchtelingenorganisatie om asiel aan te vragen.

Migratiedialoog EU-Egypte

De deportaties vallen samen met een periode waarin de Europese Unie en Egypte de banden aanhalen op het gebied van migratie. Op maandag bezocht EU-commissaris voor binnenlandse zaken Ylva Johansson Caïro voor de derde sessie van de zogeheten ‘EU-Egypte migratiedialoog’, die in 2017 in het leven werd geroepen om samenwerking te bevorderen.

De berichten die vanuit de dialoog werden gecommuniceerd waren positief. “De EU is bereid om de samenwerking op alle aspecten van migratie te verdiepen, met financiële steun. Egypte is een sleutelpartner van de EU”, tweette Johansson na een gesprek met de Egyptische minister van buitenlandse zaken. 

Met de minister van defensie besprak Johansson hoe EU-agentschappen Egypte kunnen ondersteunen met de grensbewaking. In de gezamenlijke slotverklaring werd Egypte geprezen voor “de significante inspanningen illegale migratie te stoppen [..] en voor de last van het opvangen van miljoenen migranten.”

Schending internationaal recht

Het Vluchtelingen Platform Egypte wijst erop dat het vastzetten en deporteren van asielzoekers een schending is van zowel de Egyptische grondwet als de internationale verdragen waarin de rechten van vluchtelingen zijn vastgelegd, en die Egypte heeft ondertekend. 

Egypte zegt de rechten van vluchtelingen te waarborgen, maar betrekt dit in de praktijk alleen op asielzoekers die zich officieel hebben geregistreerd bij het kantoor van de VN-vluchtelingenorganisatie in Caïro. Ruim 265.000 vluchtelingen staan geregistreerd in Egypte, waaronder iets meer dan 20.000 Eritreeërs.

Asielzoekers die worden gearresteerd voordat ze de kans hebben gehad zich te registeren, worden doorgaans voor onbepaalde tijd vastgezet, of tot er mogelijkheid tot uitzetting is.

‘Ergste dictatuur van Afrika’

Gedeporteerde asielzoekers staat bij terugkomst in Eritrea op z’n minst een celstraf, en mogelijk mishandeling te wachten, zegt Elizabeth Chyrum, de directeur van het in het Verenigd Koninkrijk gevestigde Human Rights Concern Eritrea. Ze beschrijft Eritrea als de ‘ergste dictatuur van Afrika’. 

Eritreeërs ontvluchten het land vanwege politieke of religieuze onderdrukking, of om onder de dienstplicht uit te komen. Officieel staan hier 18 maanden voor, maar in de praktijk worden mensen voor onbepaalde tijd in dienst gehouden en gedwongen te werk gesteld in de fabrieken, mijnen en kantoren van de overheid, tegenover een hongerloon. “Er is geen vrijheid, mensen leven als slaven,” zegt Chyrum. Wie het land is ontvlucht, kan worden bestraft voor illegaal uitreizen of desertie uit de nationale dienst.

“Deportatie naar Eritrea is een misdaad,” stelt Chyrum.