Wetenschappers vrezen voor zevende “massaverbleking” van Great Barrier Reef

Eind februari voerden wetenschappers van de overheid en van het Australian Institute of Marine Science (AIMS) per helikopter een reeks onderzoeken uit om de gezondheid van tientallen riffen langs de zuidelijke regio van het Great Barrier Reef te beoordelen.

De Reef Authority, het agentschap dat het rif beheert, rapporteert dat de koraalverbleking “uitgebreid en vrij uniform” is op alle onderzochte riffen en dat de vaststellingen overeenkomen met waarnemingen van geaccumuleerde hittestress.

Volgens Neal Cantin, een ervaren onderzoekswetenschapper bij AIMS, is er ook “beperkte verbleking” verder naar het noorden waargenomen, bij koraalriffen die eerder onaangetast waren.

Door de kalme weersomstandigheden had het team een goed zicht en werden “gebleekte koralen op diepte heel duidelijk over de rifhelling vanuit de lucht waar te nemen”, aldus Cantin.

“Water nog nooit zo warm”

Ook onderzoekers van het Centre for Tropical Water and Aquatic Ecosystem Research (TropWATER) van de James Cook University hebben recent onderzoek uitgevoerd rond de Keppel-eilanden en rapporteren een matige tot ernstige koraalverbleking in het zuidelijke deel van het Great Barrier Reef

“Ik werk al bijna twintig jaar op deze riffen en ik heb het water nog nooit zo warm gevoeld”, zegt Maya Srinivasan, een wetenschapper bij TropWATER. “Toen we eenmaal in het water waren, konden we meteen delen van het rif zien die helemaal wit waren, dus ernstig verbleekt. Sommige koralen waren al aan het afsterven.”

In de komende weken zijn wetenschappers en rifbeheerders van plan om verder onderzoek te doen vanuit de lucht en in het water om de koraalverbleking in alle delen van het Groot Barrièrerif, inclusief het noordelijke deel, in kaart te brengen.

Grootste ter wereld

Het Great Barrier Reef is het grootste koraalrif ter wereld. Het strekt zich uit over 348.000 vierkante kilometer en bestaat uit bijna drieduizend afzonderlijke riffen. Het rifsysteem is een hotspot voor biodiversiteit en biedt een thuis aan ongeveer 1500 vissoorten, 400 koraalsoorten, 4000 soorten weekdieren en 240 vogelsoorten. Verder is er een grote diversiteit aan sponzen, anemonen, zeewormen, schaaldieren en andere soorten. Er zijn ook tientallen zeezoogdieren te vinden langs het rif, van bultruggen tot doejongs en tuimelaars.

Maar de regio heeft regelmatig te maken met hittegolven op zee, veroorzaakt door de klimaatverandering. Warmer water leidt tot wijdverspreide koraalverbleking. Dat gebeurt wanneer koraal dat onder druk staat van de hitte en algen verdrijft die cruciaal zijn voor de overleving. Het koraal verhongert als het ware. Sommige koralen kunnen herstellen van koraalverbleking, maar als de hittestress te lang aanhoudt, zal het koraal uiteindelijk afsterven.

Zes golven

Het Great Barrier Reef-systeem heeft al zes keer eerder te maken gehad met massale verbleking: in 1998, 2002, 2016, 2017, 2020 en 2022. Wetenschappers vermoeden dat er op dit moment een zevende massale verbleking aan de gang is, maar dat moet nog bevestigd worden.

Deze massale verblekingen zijn zeer schadelijk geweest voor het Great Barrier Reef, maar onderzoek heeft aangetoond dat sommige koraal- en vispopulaties zich hebben kunnen herstellen.

“We hebben de overvloed aan vissen zien afnemen naarmate de koraalbedekking in deze regio afnam na eerdere fenomenen zoals deze”, zegt Srinivasan. “Maar we hebben ook gezien dat koraal- en vispopulaties zich op veel rifgebieden hebben hersteld - er moet gewoon genoeg tijd tussen de verblekingen zitten om dit herstel te laten plaatsvinden.”

-

Dit artikel is oorspronkelijk verschenen bij IPS-partner Mongabay.