Nemo’s voortbestaan afhankelijk van zijn anemoon

De oranje-wit-gestreepte anemoonvis of clownvis werd wereldwijd bekend door de animatiefilm Finding Nemo uit 2003.

Deze vis was de afgelopen tien jaar ook het onderwerp van onderzoek van de James Cook-universiteit (JCU) in Australië. Mariene wetenschappers ontdekten voor het eerst dat de overleving van deze vis weinig te maken heeft met diens goede genen, maar veel meer met de plaats waar hij toevallig geboren is en verblijft.

Genen niet van tel

De natuurlijke habitat van de clownvis is de anemoon, maar geen enkele anemoon is gelijk. Volgens onderzoeker Geoff Jones van JCU is het reproductieve succes van de vissoort bijna volledig afhankelijk van de staat van zijn anemoon. “Voor een clownvis is het niet van tel wie je bent maar waar je bent”, zegt Jones. “Wat betreft hun genen zijn deze vissen maar zo sterk als hun huis het toelaat. Het komt dus vooral aan op geluk; of ze op de juiste tijd op de juiste plaats zijn.”

“Ook het succes van grote families clownvissen blijkt niets te maken te hebben met hun gemeenschappelijke genen, maar alles met het vinden van de meest geschikte anemoon als woonplaats.”

Kwaliteit van de anemoon

Tijdens het tien jaar durende onderzoek bij anemoonvissen in de koraalriffen nabij Papoea-Nieuw-Guinea werd van de volledige vispopulatie dna genomen om te kijken wie de meest succesvolle genen zou hebben.

De conclusie is dat de status van hun genetisch materiaal verwaarloosbaar is voor het voortbestaan van de clownvis maar dat het vinden van een anemoon van hoge kwaliteit veel meer kansen geeft op nakomelingen.

Volgens de wetenschappers komt het voortbestaan van de clownvis dus aan op de goede staat en de gezondheid van koraal en anemonen in de oceanen. Omdat deze mariene ecosystemen onder druk staan door de klimaatverandering en de opwarming van de oceanen, maakt dat de clownvis bijzonder kwetsbaar, waarschuwen ze.

Nemo

“Nemo is overgeleverd aan een habitat die steeds meer en meer degradeert”, zegt coauteur van de studie, Serge Planes van het Franse Centre National de la Recherche Scientifique (CNRS).

“Het is onredelijk om te denken dat de clownvis zich na verloop van tijd wel genetisch zal aanpassen aan de veranderende omstandigheden”, zegt hij. “Hun toekomst hangt grotendeels af van onze inspanningen om de kwaliteit van hun woonplaatsen te bewaren”, is de eindconclusie van de onderzoekers.