Luchtvervuiling doodt elk jaar 1200 kinderen in Europa

Het EEA heeft vandaag (maandag) nieuwe cijfers gepubliceerd over de luchtvervuiling in Europa en de impact daarvan op de volksgezondheid. Daaruit blijkt dat in 2021 zo’n 97 procent van de stedelijke bevolking wordt blootgesteld aan niveaus boven de richtlijn van de Wereldgezondheidsorganisatie (WHO). 

Onderzoek bij kinderen

Luchtverontreiniging veroorzaakt in Europa naar schatting meer dan 1200 voortijdige sterfgevallen per jaar bij mensen onder de 18 jaar en verhoogt het risico op ziekten op latere leeftijd aanzienlijk. Aangezien verschillende grote industrielanden niet konden opgenomen worden in het onderzoek, zoals Rusland, Oekraïne en het Verenigd Koninkrijk, ligt het werkelijke dodental onder Europese kinderen waarschijnlijk nog hoger, aldus het milieu-agentschap van de Europese Unie. 

In november liet de EEA al weten dat fijnstof in 2020 aan ten minste 238.000 mensen het leven kostte. Deze keer heeft het agentschap voor de eerste keer de effecten van luchtverontreiniging specifiek bij kinderen onderzocht. 

Maar die sterftecijfers tonen niet de volledige impact: vervuiling leidt ook tot heel wat gezondheidsproblemen voor Europese minderjarigen. De ontwikkeling van de longen wordt gehinderd door luchtverontreiniging, met name door ozon en stikstofdioxide (NO2) op korte termijn en door fijne deeltjes (PM2.5) op lange termijn. 

Zwangere vrouwen die blootgesteld worden aan luchtverontreiniging hebben vaker kinderen met een laag geboortegewicht en een verhoogd risico op vroeggeboorte. Na de geboorte verhoogt luchtverontreiniging het risico op verschillende gezondheidsproblemen, zoals astma, verminderde longfunctie en allergieën.

Ozon en fijnstof

Fijnstof was vooral een probleem in Centraal-Europese landen en Italië, voornamelijk door de verbranding van vaste brandstoffen, zoals kolen, hout of biomassa voor verwarming van huizen en in de industrie. In alle onderzochte landen werden de WHO-richtwaarden overschreden voor stikstof en ozon. De hoogste ozonwaarden werden vastgesteld in het mediterrane gebied en Centraal-Europa. 

Hoog in de atmosfeer is ozon een zegen, maar dichter bij de grond is het een belangrijk broeikasgas dat reageert met andere stoffen. Ozon is bijvoorbeeld een van de belangrijkste elementen voor de vorming van smog in de steden.

“De luchtverontreinigingsniveaus in heel Europa zijn nog steeds onveilig en het Europese beleid inzake luchtkwaliteit moet erop gericht zijn alle burgers te beschermen, maar vooral onze kinderen, die het meest kwetsbaar zijn voor de gezondheidseffecten van luchtverontreiniging”, zegt EEA-directeur Hans Bruyninckx.

Zolang de luchtverontreiniging niet tot een veilig niveau is teruggebracht, moeten we volgens hem inzetten op het verbeteren van de luchtkwaliteit rond scholen en kleuterscholen en tijdens activiteiten als woon-werkverkeer en sport. “De beste manier om hen te beschermen is de lucht die we allemaal inademen schoner te maken”, voegt hij er nog aan toe.