Oesters rond Deepwater Horizon vertonen opvallend veel afwijkingen

Herinnert u zich Deepwater Horizon nog? In 2010 vond op dat boorplatform in de Golf van Mexico een explosie plaats die tot een van de grootste olierampen in de geschiedenis heeft geleid. Drie maanden lang stroomden miljoenen liters olie de zee in.

De effecten van deze vervuiling voor het zeeleven werden meteen na de ramp breed onderzocht door wetenschappers en vaak besproken in de media. Naar de langetermijneffecten van de ramp gebeurde veel minder onderzoek. Maar nu, meer dan tien jaar later, zijn er toch de resultaten van een groot Amerikaans onderzoek bij oesters in de Golf van Mexico.

Daaruit blijkt dat er bij deze oesters significant vaker sprake is van metaplasie, een conditie die afwijkingen aan het celweefsel kan veroorzaken. Tot jaren na de ramp zien de onderzoekers metaplasie in deze oesters, iets dat hen erg verontrust.

Belangrijke schakel

“Het is alarmerend om zo’n hoge mate van metaplasie aan te treffen”, zegt bioloog en oceanograaf Peter Roopnarine. “Oesters hebben hier niet enkel een belangrijke plaats in de voedselketen, het zijn ook belangrijke schakels in het ecosysteem en bovendien vormen ze oesterbanken die andere soorten onderdak bieden en de kust beschermen tegen stormweer.”

Metaplasie houdt in dat cellen in een organisme – bijvoorbeeld een mens, een dier of een oester – veranderen in een ander celtype. De reden is altijd stress vanuit de omgeving.

Omdat elke cel een specifieke rol heeft – denk aan de cellen in onze darm die gespecialiseerd zijn in het opnemen van voedingsstoffen – kan een verandering in het celtype een volledig organisme uit balans brengen.

“Bij de mens komt metaplasie vaak voor in longcellen die blootgesteld zijn aan de extreme stress die wordt veroorzaakt door sigarettenrook”, zegt coauteur en hoogleraar Biologie Deanne Roopnarine. Samen met haar studenten heeft ze de oesters gedurende maanden onderzocht en vergeleken met oesters uit Chesapeake Bay, een baai in de Atlantische Oceaan die geen olie van Deepwater Horizon heeft moeten slikken.

Metaplasie

De onderzoekers ontdekten dat de oesters uit de Golf Van Mexico significant vaker metaplasie vertoonden, zelfs tot drie jaar na de ramp, het laatste jaar waarin ze oesters hebben geplukt voor hun onderzoek.

“De verschillen tussen de oesters waren onthutsend”, zegt Deanne Roopnarine. “De oesters van Chesapeake Bay hadden mooie trilharen op de kieuwen. Die hebben ze nodig om voedseldeeltjes te filteren. Sommige exemplaren uit de Golf hadden zelfs geen enkel trilhaartje. Toen ik dat zag, vroeg ik me af hoe die dieren zich hebben kunnen voeden om te overleven?”

Een theorie om die vraag te beantwoorden is dan dat de oesters overleven door zich aan te passen om te leven met metaplasie.

Olieboringen

Omdat de petroleumindustrie ook al aanwezig was in de Golf van Mexico voor de ramp op de Deepwater Horizon, is het moeilijk om te zeggen of de aanpassingen in de oesters louter het gevolg zijn van de olieramp, of al gebeurden door de impact van de olie-industrie die er al een eeuw opereert.

“Zonder beschikbare stalen van oesterweefsel van voor de ramp, hebben we weinig om te vergelijken”, stellen de wetenschappers. Ze hopen echter dat hun onderzoeksresultaten andere wetenschappers aansporen om meer lange-termijnonderzoeken te starten naar de gevolgen van de aanwezigheid van boorplatformen en de verspilling van olie in de oceanen. Ook de recente doortocht van orkaan Ida bijvoorbeeld, heeft tot olielekkages geleid.

“Zolang we naar olie blijven boren in onze oceanen stellen we kustecosystemen bloot aan vervuiling”, zegt Peter Roopnarine. “Hopelijk zullen deze studie en de stalen die we hebben verzameld, en die nu goed bewaard worden in onze wetenschappelijke collectie voor verder onderzoek, tot een beter begrip leiden van hoe olielekken ons allemaal schaden.”