Steenkool in ‘dodelijke spiraal’ in Europa

Van de 619 steenkoolcentrales in de EU maakt 54 procent momenteel verlies, blijkt uit de studie door denktank Carbon Tracker. Duitsland heeft het grootste aantal verlieslatende centrales, vooral bij de producenten RWE en Uniper.

Tegen 2030 zal het aantal dat met verlies draait zelfs tot 97 procent oplopen. Maar voor slechts 27 procent van de centrales is de sluiting gepland voor 2030. Een complete uitfasering van steenkool voor die datum zou verliezen tot 22 miljard euro vermijden.

Hernieuwbaar

De toenemende kosten voor de steenkoolproductie houden vooral verband met richtlijnen rond luchtkwaliteit en klimaat. In scherp contrast daarmee staat de snel dalende kost van hernieuwbare energiebronnen. In 2024 zal het daardoor al goedkoper zijn om nieuwe windmolenparken te bouwen dan om bestaande centrales open te houden. Drie jaar later zal ook nieuwe zonne-energie goedkoper zijn.

Er zijn verschillende redenen waarom energieproducenten de verliesmakende centrales openhouden: ze vrezen voor een dure schoonmaak bij sluiting, azen op subsidies voor gegarandeerde stroomcapaciteit of wachten op premies van de overheid om de centrales te sluiten. In Spanje heeft de overheid energieproduct Iberdrola zelfs verboden om een steenkoolcentrale te sluiten, om de energiezekerheid te garanderen.

Dodelijke spiraal

Maar volgens het rapport zit steenkool in Europa duidelijk in een ‘dodelijke neerwaartse spiraal’, nu zeven lidstaten al hebben aangekondigd dat ze ten laatste tegen 2030 alle steenkoolcentrales zullen sluiten.

In 2021 worden strengere Europese normen op het vlak van luchtvervuiling van kracht die het steeds moeilijker en duurder maken om de overblijvende centrales open te houden. Zeven op de tien centrales zal dan immers dure nieuwe technologie moeten installeren om aan de richtlijnen te voldoen.

Als ook de CO2-prijs stijgt, loopt de factuur nog veel hoger op, en de Europese Commissie wil tegen 2025 een verbod op de overheidssubsidies die de centrales krijgen voor gegarandeerde stroomcapaciteit.