Waar visvangst aan banden wordt gelegd, herstellen haaien zich

De voortdurende achteruitgang van haaien en roggen wereldwijd beheerst al jaren de krantenkoppen. De oceanische populaties zijn de afgelopen vijftig jaar met maar liefst 71 procent gekrompen - een derde van alle haaien- en roggensoorten is met uitsterven bedreigd.

Maar een nieuwe studie in Proceedings of the National Academy of Sciences (PNAS) biedt hoop: in het noordwesten van de Atlantische Oceaan is de teloorgang gestopt.

Bij drie van de elf onderzochte soorten is de achteruitgang gestopt en zes soorten zijn zich zelfs duidelijk aan het herstellen.

Regels en controle

Dat is te danken aan een sterk systeem van regelgeving en controle, inclusief vangstquota, ingevoerd door de Amerikaanse overheid in 1993, stelt onderzoek door de Canadese Simon Fraser University. Er kwam onder meer een verplichting om vangsten te melden en een verbod om op sommige soorten te vissen.

In het zuidwesten van de Atlantische Oceaan, waar de regels niet gelden, blijven de soorten immers verder krimpen door ongebreidelde visserij. Het aantal met uitsterven bedreigde soorten ligt er bijna vier keer hoger.

“Ons onderzoek biedt hoop”, zegt mariene bioloog Nathan Pacoureau. “Maar ze zijn een microkosmos van het bredere probleem waarmee haaien en roggen worden geconfronteerd. Veel haaien- en roggensoorten hebben erg uitgebreide leefgebieden, en succesvolle bescherming in één land kan ongedaan worden gemaakt door minder gereguleerde visserijgebieden buiten die grenzen.”

De studie biedt een sterk argument voor meer wetenschappelijk onderbouwd  visserijbeheer en controle in de oceanen, zeggen de onderzoekers. Alleen zo kan een instorting van de populaties voorkomen worden, en het risico op uitsterven voor veel soorten vermeden.