“Parijsakkoord voor Biodiversiteit” zal ruim helft bedreigde soorten niet redden

Momenteel onderhandelen wereldleiders over het Global Biodiversity Framework, een VN-Biodiversiteitsovereenkomst die als doel heeft het de natuur te herstellen en het biodiversiteitsverlies te stoppen tegen 2030. Intussen zoeken experten in natuurbescherming uit hoe de doelstellingen uit het verdrag het risico op uitsterven van bedreigde soorten verkleinen. Hun bevindingen zijn gepubliceerd in het tijdschrift Frontiers in Ecology and the Environment.

Doelstellingen om bijvoorbeeld beschermde gebieden uit te breiden of vervuiling te verminderen, zullen inderdaad veel soorten ten goede komen, blijkt uit het onderzoek. Desondanks zijn er voor 57 procent van de bedreigde soorten specifieke en gerichte herstelacties nodig. Dan gaat het bijvoorbeeld om het fokken van dieren in gevangenschap (in dierentuinen), herintroductie in het wild, het verplaatsen van individuele dieren over verschillende locaties, vaccinatie tegen ziekten en andere soortspecifieke interventies.

Parijsakkoord voor biodiversiteit

De VN-overeenkomst, het Global Biodiversity Framework, wordt naar verwachting eind 2022 aangenomen. Hoewel het niet de officiële status van een verdrag heeft, is het Global Biodiversity Framework mogelijk van even groot belang voor het behoud van biodiversiteit als het Akkoord van Parijs voor het tegengaan van klimaatverandering.

De studie, onder leiding van de Universiteit van Newcastle, bracht verschillende ecologie- en natuurbehoudsexperts samen, onder wie wetenschappers van de Internationale Unie voor Natuurbescherming (IUCN), BirdLife International en een wereldwijd netwerk van universiteiten.

“Zonder gerichte herstelacties zal 57 procent van de bedreigde soorten in de wereld bedreigd blijven”, zegt hoogleraar Natuurbehoud en Beleid aan de Universiteit van Newcastle Philip McGowan, een van de auteurs van de studie. “Veel soorten zullen profiteren van algemeen beleid en acties die zijn ontworpen om de bedreigingen van veranderingen in land- en watergebruik, overexploitatie, vervuiling, invasieve soorten en klimaat te verminderen.”

“Maar die acties alleen zullen het risico op uitsterven waarmee deze soorten worden geconfronteerd niet wegnemen”, vreest McGowan. “Gelukkig kunnen we nu de soorten identificeren die specifieke interventies nodig hebben, en we kunnen volgen wat er wordt gedaan en wat de impact van acties is op die bedreigde soorten.”

Het risico op uitsterven aanpakken

Het onderzoek is gebaseerd op 7784 soorten die op de Rode Lijst van bedreigde soorten van de IUCN zijn opgenomen als “Kwetsbaar”, “Bedreigd” en “Ernstig bedreigd”. Het onderzoeksteam gebruikte hierbij de doelen uit de eerste versie van het Global Biodiversity Framework, onderdeel van het VN-Verdrag inzake Biodiversiteit.

De wetenschappers analyseerden vervolgens wat de mogelijke voordelen voor elke bedreigde soort zouden zijn van de implementatie van elke doelstelling. Ze concludeerden dat vooral de eerste drie doelen bijzonder belangrijk zullen zijn. Het eerste is de ruimtelijke planning om bestaande intacte ecosystemen te behouden, het tweede het herstellen van aangetaste ecosystemen en zorgen voor verbinding daartussen, het derde doel  gaat over de bescherming van belangrijke gebieden voor biodiversiteit. Als deze drie doelstellingen gehandhaafd worden, zouden 95 procent van de bedreigde soorten hiervan profiteren.

De gegevens tonen echter ook aan dat deze interventies en de implementatie van andere doelstellingen voor ten minste 57 procent van de bedreigde soorten een groot risico op uitsterven nog altijd niet uitsluiten. In totaal gaat het om 4428 soorten.

“Dit onderzoek laat zien dat we niet kunnen voorkomen dat soorten uitsterven door alleen bepaalde gebieden te beschermen en belangrijke bedreigingen aan te pakken”, zegt co-auteur Stuart Butchart, wetenschapper bij BirdLife International. “Sommige soorten blijven specifieke inspanningen nodig hebben om te kunnen herstellen. Het is daarom cruciaal dat regeringen specifieke en meetbare doelen stellen voor het behoud van soorten, en zich concreet toeleggen op manieren om deze te bereiken.”