Nooit eerder zoveel Afrikanen op de vlucht voor geweld

Afrika telt nu 36 miljoen mensen die hun huis gedwongen hebben moeten verlaten - een recordaantal volgens het Africa Center for Strategic Studies. Het afgelopen jaar groeide dat aantal met 3,7 miljoen mensen - een stijging met 12 procent. “Gedwongen ontheemding” is het gevolg van conflict, geweld of vervolging, en niet van bijvoorbeeld natuurrampen of falende oogsten. Van de 36 miljoen gedwongen ontheemden in Afrika blijft driekwart in eigen land. De enorme aantallen creëren vaak een enorme extra druk op de gemeenschappen die hen opvangen. 

Ethiopië koploper

De sterke groei vorig jaar komt op rekening van acht landen, met Ethiopië als grote koploper. Door het conflict in Tigray, en de gevolgen ervan in de regio’s Amhara en Afar zijn nu in totaal 4,7 miljoen Ethiopiërs op de vlucht. In maart werd staakt-het-vuren afgekondigd en werden vredesgesprekken opgestart. 

Zuid-Soedan telt 4,6 gedwongen ontheemden, met 40 procent van de bevolking het grootste aandeel in heel Afrika. Het land heeft al sinds de onafhankelijkheid in 2011 geen presidentsverkiezingen gehad en lijdt onder chronische instabiliteit. Vorig jaar zagen opnieuw 700.000 mensen zich gedwongen hun huis te ontvluchten. 

Burkina Faso en Congo

Islamistisch geweld in Burkina Faso, vaak met burgers al doelwit, heeft vorig jaar een half miljoen mensen op de vlucht gejaagd - een stijging met 50 procent. En de verwachting is dat het geweld dit jaar nog toeneemt, net als in buurlanden Mali en Niger.
Andere landen met een sterke stijging zijn Soedan, Nigeria, de Centraal-Afrikaanse Republiek, Mozambique en de Democratische Republiek Congo (DRC). 

Met 6,3 miljoen gedwongen ontheemden heeft de DRC het hoogste cijfer van alle Afrikaanse landen. Het land kampt met aanhoudende conflicten sinds het einde van de burgeroorlog in 2003. Vorig jaar kwamen er opnieuw 155.849 ontheemden bij, vooral in het oosten van het land. De belangrijkste oorzaken zijn illegale mijnbouw, regionale conflicten en een proxy-oorlog tussen Oeganda en Rwanda.