Ivoorkust verbant plastic winkelzakjes

In een goed draaiende supermarkt in de Ivoriaanse grootstad Abidjan wordt het snel duidelijk dat het verbieden van plastic winkeltasjes niet bepaald populair is. De enige kassa waar nooit een wachtrij staat, is de "groene" kassa, waar je geen plastic draagtasje krijgt. "Mensen vinden het niet handig om hun eigen draagtas mee te nemen. Ze zijn ook kwaad dat ze lang in de rij moeten staan, terwijl er aan mijn kassa niemand staat", getuigt een kassajuffrouw.

Milieuprobleem

Dat supermarkten steeds groener gaan denken, komt vooral door de strengere regelgeving die de Ivoriaanse overheid hen oplegt. Ze verplichten ondernemers om duurzamere winkeltasjes te gebruiken omdat het West-Afrikaanse land jaarlijks 200.000 ton plastic tasjes produceert. Ongeveer 40.000 ton wordt direct weggegooid en minder dan een vijfde wordt gerecycleerd. De plastic afvalberg zorgt in verschillende buurten van Abidjan voor verstopte rioleringen en vijvers, waardoor er overstromingsgevaar en gezondheidsproblemen ontstaan.

Daarom heeft de Ivoriaanse overheid in mei 2013 een verbod aangekondigd op verschillende soorten plastic tasjes. Met deze maatregel mikt het vooral op de productie en het gebruik van niet-recycleerbare tasjes van polyethyleen (PE). De Ivoriaanse overheid staat trouwens niet alleen met dit verbod, acht andere Afrikaanse landen hebben een gelijkaardige wetgeving ingevoerd.

Toch gaat de implementatie van de nieuwe milieuwet in Ivoorkust niet van een leien dakje. Onder druk van de producenten van plastic tasjes hebben overheidsfunctionarissen de invoering van de wet uitgesteld tot vorige maand. "Zo heeft de industrie meer tijd om te investeren in de productie van bio-afbreekbare tasjes", legt de Ivoriaanse eerste minister Daniel Kablan Duncan uit. "Op lange termijn willen we alle plastic tasjes vervangen door duurzamere exemplaren en de bevolking aanzetten tot het gebruik van alternatieven. Als de producenten meewerken, zullen ze jaarlijks langetermijnwinsten kunnen realiseren van minstens 26 miljoen euro."

Gewoontes

Of de bevolking bereid is om haar gewoontes te veranderen, is nog maar de vraag. Vooral de kostprijs is een grote factor, legt Mohammed Cissé uit. De kleinhandelaar uit Abidjan verkoopt dagelijks olie op een van de grootste marktplaatsen. "Mensen hebben geen geld om een grote fles te kopen, dus geef ik ze een kleine hoeveelheid in een goedkope plastic tas. De kostprijs van herbruikbare tasjes blijft een probleem", stelt hij.

Zijn collega-verkoper Jean-Marie Kouadio geeft hem gelijk en maakt zich ook zorgen over de kwaliteit van de ecologische tasjes. "Ik heb die groene tasjes al vastgehad en ze zijn erg fragiel. Wat is het nut van zo'n duurzaam tasje als je er drie tegelijk moet gebruiken om je boodschappen te dragen?"

Tenslotte zijn er nog handelaars die zich zorgen maken over hygiëne. "Ik vind herbruikbare tassen een goede zaak, maar vaak vergeten mijn klanten om ze af en toe schoon te maken. Daar kan je snel ziek van worden", waarschuwt donutverkoopster Awa Diabaté.