Dieren ondervinden weinig last van straling in Fukushima: “Misschien kunnen mensen ook sneller terugkeren”

Meer dan 10 jaar geleden beschadigde een tsunami de kerncentrale van het Japanse Fukushima, waardoor een grote hoeveelheid radioactief materiaal in de natuurlijke omgeving belandde.

De straling betekende een gevaar voor de volksgezondheid, en de Japanse overheid evacueerde het gebied in een straal van 30 kilometer rond de kerncentrale. Meer dan 150.000 mensen moesten hun huis verlaten.

Door de snelle evacuatie van de gevarenzone waren er weinig directe slachtoffers van de kernramp. Tot op heden is er één sterfgeval bekend als gevolg van de straling. Wel zijn er meerdere personen met stralingsziektes gerelateerd aan de ramp. Ook zijn er meer dan 40 patiënten gestorven die destijds uit een lokaal ziekenhuis moesten worden geëvacueerd. De tsunami die de kernramp heeft veroorzaakt heeft meer dan 18.000 dodelijke slachtoffers gemaakt.

Wroeten in de grond

De gevarenzone bleef echter wilde dieren herbergen, sindsdien zijn er dus generaties beestjes die blootgesteld werden aan stralingsniveaus hoger dan wat veilig geacht wordt voor menselijke bewoning. Onderzoekers van twee Amerikaanse universiteiten en een Japans onderzoekscentrum hebben vastgesteld dat verschillende generaties wilde zwijnen en rattenslangen daarvan geen belangrijke nadelige gezondheidseffecten hebben ondervonden.

De wetenschappers zochten naar tekenen van stress en DNA-schade bij onder meer wilde zwijnen, omdat die qua fysiologie meer gelijkenissen vertonen met mensen dan muizen, die traditioneel gebruikt worden om de effecten van radiatie te meten. De rattenslangen waren geschikt voor het onderzoek omdat ze net als de zwijnen wroeten in de verontreinigde grond en op die manier grote doses straling binnenkrijgen.

Kelly Cunningham, hoofdauteur van de studie die deze maand in het wetenschappelijk blad Environment International verschijnt, zegt dat een van de belangrijkste lessen uit dit onderzoek kan zijn dat mensen misschien niet zo bang hoeven te zijn om terug te keren naar de gesaneerde gebieden.

Dieren blootgesteld aan straling

Volgens de onderzoekers hun bevindingen mogelijk te wijten zijn aan het feit dat het niveau van cesium-134, een van de belangrijkste radioactieve stoffen die vrijkwamen bij het de ramp, al met 90 procent gedaald was toen het onderzoek begon in 2016.

Tussen 2016 en 2018 bestudeerde het multidisciplinaire team wilde zwijnen en rattenslangen die aan verschillende stralingsniveaus waren blootgesteld.