Grote Meren in Noord-Amerika historisch ijsvrij

De Grote Meren bevatten meer dan een vijfde van al het zoetwater op aarde. De ijsbedekking op onder meer het Huronmeer en Lake Superior bereikt zijn jaarlijkse piek meestal eind februari of begin maart. Maar uit satellietbeelden van de Amerikaans meteorologische dienst (Noaa) blijkt dat de meren de voorbije maanden verre van hun normale ijsdikte hebben bereikt.

Door het ijs zakken

Normaal vriezen de meren rond deze tijd van het jaar volledig dicht. Ze vormen een toeristische trekpleister voor ijsvissers, die met bussen over het meer naar hun vishutten gebracht worden. Maar de voorbije maanden waren er verschillende meldingen van voertuigen of vissers die door het ijs waren gezakt.

Sinds het begin van satellietmetingen in 1973 bedraagt de ijsbedekking in de winter gemiddeld meer dan 40 procent van de maximale omvang van het ijs. Dit jaar bedroeg de ijsbedekking eind februari nauwelijks 10 procent van de maximale ijsomvang. Op 11 februari bedroeg de totale ijsbedekking op alle meren slechts 2,7 procent. Voor het Eriemeer en het Ontariameer betekent dat een historisch dieptepunt voor deze tijd van het jaar, of een evenaring ervan. “Beide meren zijn zo goed als ijsvrij”, schrijft de Noaa op haar website

Dalende trend

Hoewel jaarlijkse schommelingen in ijsbedekking normaal zijn, is er sinds 1973 sprake van een dalende trend. Elke tien jaar daalt de jaarlijkse maximale ijsbedekking met ongeveer 5 procent. De aarde wordt steeds warmer, en ijsvorming is rechtstreeks gelinkt aan de luchttemperaturen. Door de warmere winters in het Grote Merengebied zullen er steeds vaker jaren voorkomen met weinig ijs, aldus de onderzoekers.

Het ijs beschermt de lokale kustbewoners historisch gezien tegen schade door sterke wind en golven, zonder ijs wordt bepaalde kustinfrastructuur kwetsbaarder. Door de lage ijsbedekking zijn sommige vissoorten tijdens het paaiseizoen ook niet beschermd tegen roofdieren. Bovendien kan een gebrek aan een ijslaag het waterpeil beïnvloeden omdat er meer verdamping plaatsvindt. Dat laatste heeft het Noaa vooralsnog niet vastgesteld.