Grote walvissen worden steeds kleiner, wat is er aan de hand?

Een belangrijke reden voor de verminderde groei van de walvissen is dat ze vaak vast komen te zitten in netten, touwen of kabels van de visserij. Dat is de conclusie van een nieuwe studie van de National Oceanic and Atmospheric Administration, een Amerikaans wetenschappelijk overheidsagentschap dat de staat van de oceanen en de atmosfeer monitort.

In het voorjaar bevindt het leefgebied van een groot deel van de populatie zich voor de kust van Cape Cod, aan de Amerikaanse oostkust. Daar moeten ze navigeren tussen een warboel van visnetten en tuigen van de (kreeften)visserij. Indien ze verstrikt geraken in dat menselijk afval, slepen ze dat soms jaren mee. In verschillende gevallen leidt dat tot de verdrinkingsdood en fatale ontstekingen, of sterven de zoogdieren door uithongering.

Kleinere kalveren

Indien ze zich los weten te wrikken moeten ze veel energie verbruiken in hun strijd om te overleven. Die energie kunnen ze niet gebruiken om te groeien of om de bedreigde diersoort te herbevolken. Vast komen te zitten draagt dus bij aan de verminderde lichaamsgrootte van een individuele walvis. Wanneer vrouwelijke noordkapers verstrikt geraken tijdens het voeden, produceren ze bovendien kleinere kalveren.

“Stel je voor dat er een zandzak aan je lichaam vastgebonden is, en je moet op die manier door het leven gaan. Dan zou je enorm veel energie verbruiken door die zak altijd mee te slepen”, zegt de hoofdauteur van de studie in een podcast van het Amerikaanse nieuwsmedium NPR.

Een studie uit 2012 van het New England Aquarium stelde vast dat meer dan 80 procent van noordkaapwalvissen minstens eenmaal in hun leven verstrikt geraken in visserijtuig.

Vijf voor twaalf

In het recente onderzoek volgden de wetenschappers de evolutie van 129 walvissen met behulp van luchtfoto’s in hoge resolutie. In 2011 waren er nog 481 noordkapers. Dat was het hoogste cijfer in recente jaren. Nu zijn er nog ongeveer 366. Hun aantal was veel hoger voordat de commerciële walvisvangst hen sinds het begin van de vorige eeuw op de rand van uitsterven bracht.

Op basis van deze studie gaan wetenschappers nu onderzoeken of andere grote walvissoorten ook een beperkte groei ondervinden doordat ze verstrikt raken in netten of ander vissersgerief.

Ze roepen echter op om nu actie te ondernemen voor de noordkapers: “De soort kan geen verdere klappen meer aan of haar toekomst is verzegeld”, zegt Charles Mayo, die een conservatieprogramma voor de walvissoort leidt aan het Center for Coastal Studies in Massachusetts, in de NPR-podcast.