OPINIE: Democratie in Maldiven mag niet worden verkwanseld

Mohamed Nasheed, de eerste democratische president van de Maldiven, werd in 2012 afgezet. Onlangs werd hij tot dertien jaar cel veroordeeld vanwege vermeende "terroristische misdaden". Dat is slecht nieuws voor de democratie op de eilandengroep, en ook voor de rest voor de wereld, nu de radicale islam er terrein wint.

Coup

De overwinning van Nasheed van de verkiezingen van 2008 bracht veel hoop in het land, dat dertig jaar lang geplaagd was door het autoritaire bewind van Maumoon Gayoom. Nasheed bracht een meer seculiere stem in de politiek, en probeerde de wereld wakker te schudden voor de stijging van de zeespiegel die de Maldiven bedreigt. De hervormingen van het rechtssysteem, aan het eind van zijn eerste termijn, waren echter te veel voor de aanhangers van Gayoom. Toen de hoogste rechter van het Hooggerechtshof werd gearresteerd, braken er opstanden uit onder aanhangers van de oppositie, gesteund door leger en politie. Nasheed moest aftreden.

De verkiezingen in 2013 werden geplaagd door onregelmatigheden. De hele eerste ronde, waarin Nasheed won, werd geannuleerd. En toch accepteerde hij uiteindelijk de winst van Abdulla Yameen, de halfbroer van Gayoom. Hij weigerde het land en de politiek te verlaten. Nu wordt hij belaagd door rivalen, die hem voor altijd uit de politiek willen houden. Door zijn gevangenneming, plus een nieuwe wet die gevangenen belet om lid van een partij te zetten, kan hij geen voorzitter van de Maldivische Democratische Partij (MDP) meer zijn.

Na de veroordeling van Nasheed werd ook zijn minister van Defensie, Kolonel Mohamed Nazim, veroordeeld tot elf jaar cel, wegens wapensmokkel. Drie politieke collega's van hem zijn intussen ook aangeklaagd, en veel journalisten en parlementariërs zijn gearresteerd. Recentelijk nog Qasim Ibrahim, de leider van Jumhooree, een andere oppositiepartij.

Jihadisten

Het gebruik van rechtszaken om de dominantie voort te zetten van de Progressieve Partij van de Maldiven (PPM), de politieke dynastie van Gayoom, biedt weinig hoop voor de democratie. Erger nog, de groeiende invloed van islamisten in de regering – die het afgelopen jaar de sharia invoerde – heeft recruteerders voor IS aangetrokken. Uit een bevolking van slechts 345.000 mensen zijn al 30 tot 500 mensen met de jihadisten meegegaan.

Dit is niet het enige terrein waarop de eilanden deel worden van geopolitieke belangen. Ook China heeft aspiraties. China is bezig een netwerk van marinebases aan te leggen, van Hongkong tot Jemen, als uitvloeisel van de zogenaamde "parelkettingstrategie". Een van de bases zou op Sri Lanka worden gebouwd, maar dat gaat niet door vanwege de onverwachte machtswisseling daar. China schijnt de blik nu weer te richten op Marao, een van de grootste eilanden van de Maldiven. Ook Yameen zal baat hebben bij een nauwe relatie met China, aangezien India nog steeds achter Nasheed staat.

Om de Maldiven weer op het democratische pad te brengen, moet de wereld zich ermee bemoeien. Het land moet worden buitengesloten door de internationale gemeenschap, totdat Nasheed is vrijgelaten. Regeringen kunnen economische druk uitoefenen door negatief reisadvies te geven aan toeristen, en te dreigen met andere sancties.

Het is in het belang van iedereen – en vooral het Westen – dat de Maldiven hun kans op echte democratie niet verkwanselen. Een democratisch bewind, dat tegen de oorzaken van extremisme vecht en neutrale relaties met zijn buren onderhoudt, zal onnoemelijk veel beter zijn voor het land en voor de rest van de wereld.

Charles Tannock is lid van de commissie buitenlandse zaken van het Europees Parlement.

© Project Syndicat