Verrassend alternatief voor microplastics: zijde

Het wordt steeds duidelijker dat microplastics, minuscule plasticdeeltjes die wereldwijd in de lucht, het water en de bodem worden aangetroffen, een ernstige bedreiging vormen voor ecosystemen en de menselijke gezondheid. Ze zijn al aangetroffen in de bloedbaan van mens en dier over de hele wereld.

Zo’n 10 tot 15 procent van die vervuiling is afkomstig van microplastics die bewust in bijvoorbeeld cosmetica of verven worden verwerkt, om actieve ingrediënten te beschermen tegen blootstelling aan lucht of vocht. Ook in de landbouw krijgen bestrijdingsmiddelen vaak een laagje plastic om ze langzaam vrij te geven in de omgeving. 

De EU schat dat er op die manier in Europa alleen al zo’n 50.000 ton microplastics per jaar in het milieu terechtkomen. Reden genoeg om het gebruik ervan te verbieden tegen 2025 in de Europese Unie.

Goedkope zijde

Een team van het Massachusetts Institute of Technology heeft in samenwerking met chemiereus BASF nu een goedkoop en makkelijk alternatief gevonden. Het nieuwe proces wordt beschreven in een paper in het tijdschrift Small. 

De nieuwe coatings maken gebruik van zijde in plaats van plastic. Dat klinkt duur, maar in tegenstelling tot de hoogwaardige zijden draden die worden gebruikt voor fijne stoffen, is het zijde-eiwit overal verkrijgbaar en goedkoop. De cocons van de zijderups moeten immers niet zorgvuldig afgewikkeld worden, en bovendien kunnen minderwaardige cocons gebruikt worden die niet geschikt zijn voor textiel. 

Flexibel

Bovendien is het productieproces erg eenvoudig en flexibel, zeggen de onderzoekers. De zijdevezels kunnen eenvoudig worden opgelost in water, en het eindproduct kan makkelijk worden afgestemd op om te werken op productieapparatuur, waardoor bestaande systemen snel kunnen overschakelen op de nieuwe grondstof. 

De onderzoekers hebben het nieuwe materiaal dan ook meteen getest in een serre. Een onkruidverdelger met de nieuwe coating bleek er beter te werken dan een bestaand commercieel product, en bleek minder schade toe te brengen aan de planten.