Middellandse Zee wordt hotspot van klimaatcrisis

De studie in Reviews of Geophysics noemt het gebied een “klimaathotspot”: het warmt tweemaal zo snel op als het wereldwijde gemiddelde en sneller dan eender welk ander bewoond gebied ter wereld.

Als de uitstoot van broeikasgassen niet teruggedrongen wordt, zal het gebied deze eeuw nog met 5 graden of meer opwarmen, met name in de zomer. Daardoor zal ook extreem weer toenemen: de studie waarschuwt voor een snelle toename in de ernst en frequentie van hittegolven, droogte en stofstormen. Tegelijk kan plotse, hevige neerslag tot overstromingen leiden.

Economische impact

“Vrijwel alle socio-economische sectoren zullen daardoor kritiek geraakt worden”, stelt de studie. “Met mogelijk vernietigende gevolgen voor de gezondheid en het levensonderhoud van de vierhonderd miljoen inwoners van het gebied, en wereldwijde implicaties.”

De zeespiegel stijgt gelijk met het wereldwijde gemiddelde, maar veel landen rond de Middellandse Zee zijn daar helemaal niet op voorbereid. Een van de gevolgen is verzilting van belangrijke landbouwgebieden, waaronder de Nijldelta in Egypte.

“De mensen in het Middellandse Zeegebied zullen te maken krijgen met grote uitdagingen op het vlak van inkomen en gezondheid, met name armere gemeenschappen, ouderen, kinderen en zwangere vrouwen”, zegt atmosferische chemicus Jos Lelieveld van het Max Planck Institute, die meewerkte aan de studie.

Snelle actie

Om de meest extreme gevolgen voor de regio te temperen, is snelle en ingrijpende klimaatactie nodig, stellen de wetenschappers. “Het motto van COP27 (de volgende klimaattop in Egypte, red.) is goed gekozen: Samen voor een rechtvaardige en ambitieuze implementatie”, zegt Jos Lelieveld. “Gezien de gevolgen van de klimaatverandering geen rekening houden met grenzen, zal een sterkere samenwerking nodig zijn tussen landen om met die gevolgen om te gaan. De klimaatdoelstellingen van Parijs halen, is nu belangrijker dan ooit.”

Ook het gebied zelf heeft daarbij een rol te spelen: de uitstoot van het Middellandse Zeegebied is sterk gestegen.
Daarnaast moet het gebied zich wapenen tegen de gevolgen die inmiddels onvermijdelijk zijn geworden. De strijd tegen droogte, met name in stedelijke gebieden, heeft daarbij prioriteit.