Blootstelling aan sommige PFAS verhoogt risico op schildklierkanker

De wetenschappers benadrukken dat het onderzoek kleinschalig was, maar de resultaten zijn wel zorgwekkend: blootstelling aan perfluoroctaansulfonzuur (n-PFOS), een stof die onder de PFAS-paraplu valt, leidde tot een verhoogd risico van 56 procent op de diagnose schildklierkanker. Ook een tweede analyse toonde opnieuw een verband aan voor n-PFOS en eveneens voor enkele andere PFAS-chemicaliën.

PFAS, ook wel bekend als ‘Forever Chemicals’, zijn een groep synthetische chemische stoffen, die zich via de bodem, (drink)water en de lucht in het milieu kunnen verspreiden waar ze nadien moeilijk afbreken vanwege een sterke koolstof-fluorverbinding.

Gezondheidscrisis

Sinds de jaren 1940 worden PFAS wereldwijd gebruikt in verschillende huis-tuin-en keukenproducten vanwege hun waterafstotende, vet- en temperatuurbestendige eigenschappen. Bekende voorbeelden zijn anti-aanbakpannen, waterafstotende kleding en sprays, en een aantal types van schuim voor brandbestrijding.

Verschillende (inter)nationale instituten, waaronder het European Chemical Agency (ECHA) en het Amerikaanse Environmental Protection Agency (EPA), hebben de blootstelling aan PFAS uitgeroepen tot een gezondheidscrisis.

Eerder werd al aangenomen dat PFAS zou bijdragen aan de recente toename van schildklierkanker, maar tot nu toe hadden slechts weinig studies het verband tussen blootstelling aan PFAS en schildklierkanker ook werkelijk onderzocht bij mensen. Daar brengt dit bloedonderzoek, bij 88 schildklierkankerpatiënten en 88 controlepersonen die geen enkele vorm van kanker hadden, verandering in.

Burgers niet beschermd

“Dit onderzoek levert nieuw bewijs voor de gezondheidscrisis die PFAS veroorzaakt en onderstreept de noodzaak om blootstelling aan PFAS snel te reduceren en hopelijk op een dag te elimineren”, zegt medeauteur van de studie Lauren Petrick van de Amerikaanse Icahn School of Medicine at Mount Sinai.

“Als burger is het bijna onmogelijk om niet in aanraking te komen met PFAS, maar we hopen dat deze bevindingen het bewustzijn over de ernst van PFAS vergroten. Mensen zouden hun blootstelling aan PFAS moeten bespreken met hun behandelend arts, om zodoende hun risico vast te stellen en zich indien nodig te laten screenen. Daarnaast moeten we de industrie blijven veranderen om gezamenlijk PFAS helemaal te elimineren.”

“Het onderzoek komt op een belangrijk moment”, reageert Roel Vermeulen, hoogleraar Milieu-epidemiologie aan Universiteit Utrecht. “Over twee weken buigt het International Agency for Research on Cancer, onderdeel van de Wereldgezondheidsorganisatie (WHO), zich over het vraagstuk of PFAS kanker kan veroorzaken. De uitkomst van deze studie is belangrijke informatie voor deze evaluatie.”

De onderzoeksresultaten zijn gepubliceerd in het wetenschappelijke tijdschrift eBioMedicine.