Genetica helpt ‘fout’ hout op te sporen

Zo’n 30 tot 90 procent van alle tropisch hardhout wordt illegaal gekapt. Goede controles van de herkomst van hout zijn weinig effectief omdat er nogal eens gefraudeerd wordt met documenten. 

Nederlandse onderzoekers van Wageningen University & Research (WUR) hebben nu een methode ontwikkeld om hout van bedenkelijke herkomst op te sporen. Ze benutten daarvoor de genetische eigenschappen in het hout zelf.

Herkomst nauwkeurig te zien

Die genetische houteigenschappen kunnen informatie leveren over de herkomst van de Afrikaanse houtsoort Tali, zo blijkt uit de studie die is gepubliceerd in het wetenschappelijke tijdschrift Biological Conservation. 

De nauwkeurigheid van de info is zo groot dat zelfs hout afkomstig uit twee bosgebieden die slechts veertien kilometer van elkaar verwijderd zijn, onderscheiden kan worden. Dit is essentieel als bosgebieden waar wel en niet mag worden gekapt vlakbij elkaar liggen. 

“Het feit dat we op veertien kilometer nauwkeurig de herkomst van hout kunnen onderscheiden is nieuw”, zegt hoofdauteur Mart Vlam van de leerstoelgroep Bosecologie en Bosbeheer van WUR. “Eerdere studies hebben dat alleen op veel grovere schaal kunnen aantonen.”

Kameroen en Congo-Brazzaville

Voor het onderzoek – in samenwerking met twee houtkapbedrijven – werden enkele honderden houtmonsters verzameld in vijf bosgebieden in Kameroen en Congo-Brazzaville. 

“Met een deel van de monsters hebben we een blinde test uitgevoerd”, zegt Vlam. “Ik had nog twaalf stukjes hout liggen, waarvan ik de herkomst kende maar de genetische specialisten onder mijn collega’s niet. Ik heb die monsters aan hen gegeven met de vraag te bepalen uit welk gebieden ze kwamen. In 92 procent was het antwoord correct. Dat is een mooie score.”

Forensische tests

Deze studie toont aan dat genetische analyses veel potentie hebben om toegepast te worden in forensische tests van tropisch hardhout. “Maar voordat deze tests kunnen worden gebruikt als bewijs in een rechtszaak, moet er nog veel gebeuren”, zegt onderzoeksleider Pieter Zuidema. 

“We hebben houtmonsters uit een groter gebied nodig en onze analyses en laboratoria zullen moeten voldoen aan strikte richtlijnen. Dat kunnen wij niet alleen, en daarom werken we samen in een wereldwijd netwerk van onderzoekers, laboratoria en autoriteiten.”