Egypte: wel hulp naar Gaza, geen opname van vluchtelingen

In de lobby van het Triumph hotel in Alexandrië staat de televisie non-stop afgesteld op live verslaggeving van de bombardementen op Gaza. Hotelgasten en personeel volgen gespannen de laatste ontwikkelingen. Receptionist Mohamed, een oude man met bril en beige geruit overhemd, is opgewonden.

“Ieder mens heeft recht op leven”, zegt hij, waarmee hij wil aangeven dat hij niet achter de aanval van Hamas staat. “Maar Israël doodt Palestijnen al decennia en bezet Palestijns land. En dan zeggen ze dat de Palestijnen honden en beesten zijn, en sluiten ze Gaza af van eten, elektriciteit en brandstof.”

Collectieve straf

Zijn woorden echoën de mening van veel Egyptenaren. In praatprogramma’s werd de aanval van Hamas gezien als reactie op de Israëlische bezetting, en de Egyptische president Abdel Fattah Al-Sisi sprak woorden van gelijke strekking. Ook noemde hij de Israëlische bombardementen op Gaza een vorm van “collectieve straf” die “het recht op zelfverdediging overschrijdt”.

De oorlog in Gaza brengt Sisi in een lastig parket. Egypte is een bondgenoot van de VS, sloot in 1979 als eerste Arabische land vrede met Israël, en onderhoudt goede betrekkingen met dat land. Maar Sisi heeft tevens te maken met een economische crisis en groeiende onvrede in zijn land, en een bevolking die in overgrote meerderheid sympathiseert met de Palestijnen. Sinds het uitbreken van de gevechten zijn er verschillende protesten geweest uit solidariteit met Palestina. “Gaza, Gaza, land van trots”, werd er op een bijeenkomst gescandeerd.

Gisteren (woensdag), de dag na het bombardement op het ziekenhuis in Gaza, vonden er protesten plaats bij universiteiten verspreid over het hele land, en één in het centrum van Cairo. Egyptenaren zijn ervan overtuigd dat het Israëlische leger het ziekenhuis heeft beschoten, en ook president Sisi legde de schuld bij Israël.

De Palestijnse zaak

Achter de schermen wordt druk op Egypte uitgeoefend om Palestijnse vluchtelingen op te nemen. Maar daar zit Egypte niet op te wachten. Sisi reageerde ferm op deze druk in een persconferentie op woensdag: “Wat we zien in Gaza is een poging om burgers te dwingen om te vluchten en te migreren naar Egypte. Het is in ieders belang dit niet te accepteren.”

De vrees is dat Palestijnse vluchtelingen niet meer terug kunnen keren naar Gaza. Dat zou volgens Sisi, en vele Egyptenaren met hem, neerkomen op het einde van de Palestijnse zaak: een Palestijnse staat in historisch Palestina. Het zou tot massademonstraties leiden in Egypte, en ervoor zorgen dat Palestijns verzet tegen Israël zich vanuit Egypte zou voortzetten. Dit zou het vredesverdrag met Israël op het spel zetten, aldus Sisi.

Noodhulp staat klaar

Egypte wil wel noodhulp naar de Palestijnen in Gaza sturen. Egyptische hulpgoederen en die van andere landen staan klaar in Arish, een stad in Egypte op 50 kilometer van de grens met Gaza, en bij de grenspost in Rafah zelf. Deze grenspost is echter meerdere malen beschoten door Israël, dat tot woensdag heeft geweigerd groen licht te geven voor noodhulp.

De Amerikaanse president Joe Biden zei woensdagavond dat er een akkoord is tussen de VS, Israël en Egypte om twintig vrachtwagens met eten, water en medische hulp Gaza in te brengen.

Vandaag (donderdag) moet de schade aan de grenspost worden hersteld en morgen (vrijdag) zouden deze vrachtwagens dan Gaza in kunnen rijden.