Zuid-Afrika ontkent terreurdreiging op WK (*)

Aan geruchten over dreigingen alvast geen gebrek. De Zuid-Afrikaanse krant Sunday sprak van terreurcellen en opleidingskampen in de regio, een Iraakse informant over een aanval op het Nederlandse of Deense team, en in het land zelf werden blanke militanten gearresteerd die wapens aan het verzamelen waren.
Ook op het internet circuleren verschillende, soms zeer specifieke bedreigingen. Zo schreef jihadist Ubada bin Al-Samit dat er tientallen of honderden doden zullen vallen in "een aanslag die niet verijdeld kan worden". Al-Samit noemt de Amerikaanse, Britse, Sloveense, Franse, Duitse en Italiaanse teams als mogelijke doelwitten.
Vooral de eerste match van het Amerikaanse team op 12 juni zou volgens analisten een risicowedstrijd zijn. De Verenigde Staten spelen er tegen Groot-Brittannië, en bovendien wil de Amerikaanse vicepresident Biden de wedstrijd bijwonen.

VS

Volgens de  Zuid-Afrikaanse minister voor Veiligheid Nathi Mthethwa zijn al die geruchten onderzocht, maar blijken ze geen echte dreiging te vormen. "Het zou gek zijn voor eender welk land om luid te verkondigen dat het immuun is voor een terroristische aanval", zegt de minister. "Maar er is momenteel geen dreiging in Zuid-Afrika." Ook het Amerikaanse ministerie van Buitenlandse Zaken heeft geen informatie over een specifieke aanval. "Hoewel er de voorbije weken in de media gesproken werd over terroristische dreiging op het wereldkampioenschap, heeft de Amerikaanse regering geen informatie over een specifieke, geloofwaardige dreiging van een aanval door een individu of groep die zou samenvallen met het WK", stelt het ministerie in een verklaring. Toch waarschuwt het ministerie de inwoners van de VS voor een "verhoogd risico op terroristische daden door extremistische groepen in Zuid-Afrika in de nabije toekomst." 
Mthethwa reageerde laconiek op de verklaring van de VS. "Elk land heeft het recht te zeggen wat het wil tegen zijn inwoners. Al wat wij zeggen is dat Zuid-Afrika zich samen met de veiligheidsdiensten van de VS, Groot-Brittannië en andere landen op alles heeft voorbereid."
Het land is bovendien prima voorbereid, zegt Mthethwa. Zuid-Afrika voorziet minstens veertigduizend veiligheidsagenten en gaf ze voor 90 miljoen dollar aan nieuw materieel, waaronder helikopters, snelle boten en jetski's. Vorige week werd de veiligheidscoördinatie overgedragen aan een speciaal hoofdkwartier op een geheime locatie, waar het leger, de politie en inlichtingendiensten aanwezig zijn. Er worden ook speciale inlichtingenteams en rechtbanken ingezet die 24 uur per dag werkzaam zijn.

Binnenlandse vluchten

Het Zuid-Afrikaanse zelfvertrouwen kreeg in de voorbije weken wel enkele klappen. Twee weken geleden toe maakten Zuid-Afrikaanse journalisten bekend dat ze er herhaaldelijk in geslaagd waren de beveiliging in Zuid-Afrikaanse luchthavens te omzeilen. In drie maanden tijd waren de journalisten er in geslaagd om messen, injectienaalden, schroevendraaiers en scheermesjes mee te smokkelen op binnenlandse vluchten.
En enkele dagen geleden deed terrorismedeskundige Ronald Sandee van de Amerikaanse NEFA Foundation daar nog een schepje bovenop in een getuigenis voor het Congres. Sandee sprak er over een incompetente organisatie, poreuze grenzen en laksheid bij de inlichtingendiensten. Bovendien zouden er slapende cellen bestaan in Zuid-Afrika en zouden er trainingskampen bestaan in buurlanden .
Maar Sandee's getuigenis moet volgens Zuid-Afrika en critici met een korrel zout genomen worden. NEFA wordt financieel gesteund door conservatieve stromingen in de VS en wil vooral waarschuwen tegen de oprukkende islam. Sandee zou vooral eigen scenario's gesmeed hebben met algemeen beschikbare informatie.
(*) Dit is een bijdrage in een reeks van berichten naar aanleiding van het WK voetbal in Zuid-Afrika. De reeks loopt tot 4 juni, een week voor het begin van het toernooi.