Leger drijft demonstranten uiteen in Khartoem - VN starten gesprekken op

Sinds de militaire coup in oktober vinden er wekelijks demonstraties plaats in Soedan. De demonstranten eisen dat het leger zich terugtrekt uit de politiek en de macht overdraagt aan een burgerregering. “Vrijheid, vrede en gerechtigheid”, is een van de slogans van de protestbeweging.

Politiebarricades

De demonstranten in Khartoem marcheerden gisteren (donderdag) over een lange hoofdweg richting het presidentieel paleis in het centrum van de stad, maar werden daar tegengehouden door de oproerpolitie met traangas, stungranaten en een waterkanon. “Macht voor het volk, het leger naar de barrakken”, werd er gescandeerd. Na twee uur demonstreren brak de menigte door de politiebarricades heen. Een politiebus werd door de demonstranten buitgemaakt en razendsnel gestript. Een jongen liep trots weg met de accu van de bus, een ander met een deel van de bumper.  

Kort daarna verscheen het leger op het toneel. Pick-uptrucks uitgerust met zware machinegeweren reden vanaf de zijkant de demonstratie in. De demonstranten schoten uiteen, de zijstraten in. De meesten gingen naar huis, anderen hergroepeerden maar werden later alsnog uiteengedreven. Tot ruim na het vallen van de avond waren de knallen van traangasgranaten te horen in de stad. 

64 doden

De Soedanese doktersunie maakte melding van één dode demonstrant, die in zijn buik was geschoten tijdens het protest in Bahri, een stad net aan de andere kant van de Nijl ten opzichte van Khartoem. Daarnaast zijn tientallen gewonden naar ziekenhuizen overgebracht, waaronder veel met schotwonden. Het aantal gedode demonstranten sinds de coup is nu 64.

Het persbureau van de politie zei in een verklaring dat er een brigadier-generaal was overleden nadat hij was neergestoken tijdens de protesten. Een verdachte werd laat op donderdagavond aangehouden en zou al bekend hebben.  

Onder de demonstranten heerst er grote twijfel of de dader daadwerkelijk één van hen is, omdat een hoge politieofficier zich normaalgesproken niet dicht op de frontlinie in demonstraties ophoudt. Het regime zou de dood van de brigadier-generaal willen gebruiken om geweld tegen demonstraties te rechtvaardigen. Dat is althans wat veel activisten op straat en op sociale media beweren. 

Speciale gezant van de VN

Ondertussen is de speciale Soedan-gezant van de Verenigde Naties, Volker Perthes, begonnen met het voeren van gesprekken met verschillende partijen, met het doel ze nader tot elkaar te brengen en te helpen bij “het vinden van een uitweg uit de politieke crisis”. De VN willen praten met zowel de legerleiding, als politieke partijen, maatschappelijke organisaties en vertegenwoordigers van de protestbeweging.

Onder de demonstranten heerst er op z’n zachts gezegd scepsis over de gesprekken. Het leger zou überhaupt niet als partner om de tafel moeten zitten, vinden ze. Protestgroepen wijzen gesprekken met het leger dan ook stellig af. Tijdens de demonstratie werd er hier en daar “Ga weg Volker” met graffiti op de muren gespoten.

Samahir El Mubarak, woordvoerster van de Soedanese Professionele Associatie en onderdeel van de protestbeweging, verwoordt het als volgt: “Het Volker-initiatief stelt het leger en de burgers aan elkaar gelijk. Dit is onacceptabel. [..] Sinds wanneer beschouwen de VN legers als politiek belanghebbenden?”