De bittere smaak van palmolie uit Liberia

Het bedrijf dat het land van Sackie Qwemie nu gebruikt voor de winning van palmolie is Equatorial Palm Oil (EPO), met hoofdzetel in Grand Bassa County, een van de vijftien subdivisies waarin dit West-Afrikaanse land is onderverdeeld.

Op zijn lap grond verbouwde hij tot voor kort aubergines, paprika en maniok. Tot het door EPO werd ingepalmd voor de aanleg van palmolieplantages. Dat ze hem een job in de plantage aanboden laat een bittere smaak na, al kon hij niet anders dan ze aanvaarden.

Qwemie is een van de vele dorpelingen die van hun land werden verdreven en moesten toezien hoe hun gewassen platgewalst werden.

Weggevaagd

"Ik kwam op een zeker moment uit het ziekenhuis toen ik hoorde dat de machines mijn landerijen hadden weggevaagd", zegt Qwemie, in Boegbor een dorp in het vierde district van Grand Bassa County.

De vijftigjarige landbouwer is boos. Hij beschuldigt de Liberiaanse overheid ervan dat ze zijn land aan EPO hebben overgelaten, zonder rekening te houden met de mensen die daar werkten en woonden. EPO betaalde de boeren een som geld maar die is niet voldoende om in hun levensbehoeften te voorzien.

"Nu moet ik mijn paprika zelf aankopen. Ik weet niet wat ik moet doen, ik kan het bedrijf niet aanklagen want zij zeggen dat ze het land van de overheid hebben gekregen."

EPO kreeg een vergunning voor de oprichting van een palmolieplantage op 34.000 hectare grond. De 50-jaar durende concessie werd bekrachtigd in 2011 met de aanplanting van de eerste oliepalmen. De uitbreiding in het vierde district van Grand Bassa County is vrij recent.

Die uitbreiding heeft de lokale bevolking hier ongerust en opstandig gemaakt.

"De mensen kwamen en vernielden onze gewassen, onze woonplaatsen en zelfs de kreek waaruit we drinken", zegt Joe Bah, het hoofd van Boegbor.

Hij beweert nooit op de hoogte gebracht te zijn van de plannen van EPO. Het bedrijf gebruikte bulldozers om het land vrij te maken en vernielde daarbij onder meer heilige plaatsen, zonder enige vorm van respect voor de cultuur en traditie van de lokale bevolking. "Al dit land werd voordien gebruikt voor de oogst van maniok. Zelfs de rubberbomen gingen tegen de vlakte", vertelt hij.

Ellen Johnson Sirleaf

De lokale bevolking beschuldigt de overheid ervan dat ze het hoofd van de Nationale Traditionele Raad, Zanzan Kawar, de meest vereerde en oudste leider van het land, voor hun kar hebben gespannen om de plaatselijke bevolking te ontmoedigen om klacht tegen de regering neer te leggen.

EPO ontkent dat de dorpshoofden van het ontruimde gebied genegeerd werden in de onderhandelingen. "We hebben verschillende meetings met de verantwoordelijken van de dorpen en de omliggende gebieden gehad", zegt Thomas Borshua Jr van EPO.

Ondanks Borshua's bewering dat het bedrijf slechts delen van het toegekende land in beslag heeft genomen, zijn er ook signalen vanuit de bevolking over nieuw gekapte bomen buiten het gebied van 34.000 hectare.

Eerder deze maand liet de Liberiaanse president Ellen Johnson Sirleaf weten dat de regering stappen zal ondernemen om de huidige crisis aan te pakken.