Decriminalisering drugs pakt positief uit in Portugal

Portugal was traditioneel een van de Europese landen met het laagste aantal drugsgebruikers, tot de jaren tachtig en negentig. Vooral het gebruik van heroïne werd toen een groot probleem.

In 2001 besloot het conservatief katholieke land het bezit van kleine hoeveelheden drugs voor persoonlijk gebruik niet meer strafbaar te stellen. Het heroïnegebruik in de leeftijdscategorie van 16 tot 18 jaar daalde van 2,5 procent in 1999 naar 1,8 procent in 2005, blijkt uit de in 2009 gepubliceerde studie "Drug Decriminalization in Portugal" van het Cato Instituut in Washington.

De decriminalisering van drugsgebruik is onderdeel van een breder beleid waarbij ook aandacht is voor preventie, behandeling en sociale reïntegratie.

De grootste stap vooruit werd waarschijnlijk gezet op het gebied van hiv-verspreiding. In 2000 bleek bij 52 procent van de nieuwe hiv-besmettingen het te gaan om drugsgebruikers die besmette injectienaalden hadden gebruikt. In 2009 was dat nog 16 procent.

Om de schadelijke gevolgen van het heroïnegebruik te beperken, krijgen gebruikers schone injectienaalden en condooms, als ze gebruikte naalden inleveren.

Weinig terugval

Claudia Santos, directeur therapie van de particuliere kliniek Creta in het district Cascáis buiten Lissabon, zegt dat er de laatste jaren duidelijk vooruitgang wordt geboekt. Dat is volgens haar vooral te danken aan de periode van negen maanden waarin gebruikers die opgenomen zijn geweest, nog gevolgd worden.

Tussen 60 en 70 procent van de gebruikers die het afkickprogramma hebben gevolgd, vallen niet terug in het daaropvolgende jaar, zegt ze.

Creta gebruikt geen methadon als substituut voor heroïne, maar werkt met "volledige onthouding", zegt Santos. De kliniek heeft ook een programma voor werkloze drugsgebruikers "die blijven terugkomen en mee doen aan activiteiten", zegt ze.