Tibet in de ban van geweld en zelfverbrandingen

Begin februari zetten drie Tibetaanse herders zichzelf in lichterlaaie uit protest tegen de Chinese onderdrukking, schreef activist en auteur Tsering Woeser vanuit Beijing op haar blog. Een van hen zou overleden zijn, de andere twee zwaargewond. Ook Radio Free Asia maakte melding van het incident, maar de Chinese regering ontkent.

Als de berichten over de Tibetaanse herders kloppen, waren het voor de eerste maal gewone mensen en geen monniken of nonnen die zichzelf in brand staken. Het ongenoegen blijft dus niet langer beperkt tot de geestelijken, maar zet ook de brede bevolking tot wanhoopsdaden aan. In totaal staken minstens twintig Tibetanen zich in het afgelopen jaar in brand, vorige week nog een jonge monnik en jonge non.

Geen exacte cijfers

Het gebied Seda in de Chinese provincie Sichuan, waar de feiten zich volgens Woeser hebben afgespeeld, was eind vorige maand al het toneel van dodelijke schermutselingen tussen politie en demonstranten. Hoeveel doden de politiekogels maakten is niet bekend: sommige organisaties spreken van twee slachtoffers, andere van elf.

Exacte cijfers zijn er niet omdat journalisten en mensenrechtenorganisaties uit het gebied verbannen zijn. De autoriteiten hebben ook internet- en telefoonverbindingen afgesloten in een poging om de onrust binnen de perken te houden. Andere protesten waren er in Luhuo en Rangtang, eveneens in de West-Chinese provincie Sichuan.

Tibetaanse vlag

Volgens Robert Barnett van de Columbia-universiteit wijzen het groeiende protest en het toenemend aantal zelfverbrandingen op de verdere verspreiding van de onrust. "Vroeger bleef het beperkt tot de grote steden en de lagere middenklasse, nu zien we ook boeren en nomaden op het platteland en zelfs studenten in opstand komen. Het zijn niet langer alleen monniken." Hij meent dat meer mensen nu openlijk naar onafhankelijkheid verwijzen of zwaaien met de verboden Tibetaanse vlag.

De drastisch verhoogde veiligheidsmaatregelen, in combinatie met toenemende politie-infiltratie in de kloosters die een centrale plaats hebben bij de Tibetaanse gemeenschappen, is voor veel Tibetanen de druppel. Het klooster van Kirti vierde onlangs bijvoorbeeld het Grote Gebedsfestival. Volgens International Campaign for Tibet (ICT) hadden vierhonderd agenten zich uitgegeven als functionarissen om het festival met rituele dans en gebeden te kunnen bijwonen.

Chinese vlaggen

In de aanloop van het Chinese Nieuwjaar heeft het regionale bestuur meer dan een miljoen Chinese vlaggen en portretten van Communistische leiders verspreid over de Tibetaanse kloosters, scholen en huizen.

"Als het huidige beleid niet verandert, vrees ik voor een piek in het aantal zelfverbrandingen en voor nog hardere repressie van de Chinese regering. Ook een bloedbad valt niet uit te sluiten. Het is duidelijk dat de Tibetanen kiezen voor de confrontatie en niet willen inbinden", verklaart Kanyag Tsering, een verbannen Kirti-monnik die in het Indiase Dharamsala leeft.

"Tibetanen kampen met ongelooflijke onrechtvaardigheid, wrede discriminatie en onderdrukking – elke dag opnieuw. Uiteindelijk kiezen ze voor zelfverbranding of protest."