Tomatenboeren stappen over op nieuwe technieken

Op zijn halve hectare laaggelegen land, niet ver van Abidjan, verbouwt François Adou meestal kool, aubergine, aardappelen, tomaten, en pinda's op de terpen. Een jaar geleden groef hij greppels op een deel van het land om een nieuwe techniek uit te proberen voor het verbouwen van tomaten.

Adou verbouwt nu tomaten met behulp van hydroponie, een techniek die gestimuleerd wordt door GenieAgro, een onafhankelijke organisatie die zich richt op armoedebestrijding op het platteland. Bij hydroponie wordt geen aarde gebruikt. De boeren planten tomaten of andere gewassen in substraat van cacaovezels, zaagsel en industrieel afval van plantaardige oorsprong.

Het mengsel kan gebruikt worden om met plastic bedekte greppels, houten kisten of zakken te vullen. De planten groeien direct in het materiaal.

Lucratief

De resultaten van de nieuwe techniek zijn erg goed, zegt Adou. Hij zag de opbrengst in het afgelopen jaar aanzienlijk toenemen.

Een kilo tomaten brengt in Ivoorkust tussen 0,74 en 0,93 euro op. Adou investeerde een miljoen frank (ongeveer 1500 euro) om het substraat voor de planten te kopen, en had bij zijn eerste oogst al 4000 euro terugverdiend.

Na de tweede oogst in augustus had zijn buurman Amidou Traoré al genoeg gezien. Ook hij is nu op eigen houtje met hydroponie begonnen.

Simpice Kouassi, onderzoeker en geneticus die eerder bij het Nationale Centrum voor Agronomische Onderzoek werkte en nu bij GenieAgro, legt uit dat boeren bij hydroponie vier tot vijf keer zoveel tomaten kunnen oogsten als bij teelt in aarde.

"Voor een stuk land van 1000 vierkante meter, moet je ongeveer 4500 euro investeren. Het is mogelijk om die investering in de eerste drie maanden terug te verdienen", zegt hij. "Elke groeicyclus duurt drie maanden en elke keer kan een boer ongeveer 1800 euro winst maken."

Plantenziekten

De boeren hebben geen kunstmest nodig als ze het substraat van GenieAgro gebruiken. Daarin zitten alle voedingsstoffen die nodig zijn. Substraat kan twee tot drie keer gebruikt worden, voordat het vervangen moet worden. Momenteel produceert een fabriek in Songon, ten zuidoosten van Abidjan, zo'n tweehonderd zakken substraat per dag.  

In de afgelopen jaren daalde de tomatenproductie in Ivoorkust met meer dan 50 procent, van 320.000 ton tot 150.000 ton. De daling van de productie was vooral een gevolg van bruinrot, een bacteriële plantenziekte. Daarnaast kwam het regenseizoen pas laat op gang en groeide de concurrentie van importtomaten uit Burkina Faso, Mali en Europa.
 
"De lokale productie werd bedreigd en we moesten daar snel een antwoord op vinden", zegt Antoine N'Guetta, een landbouwkundig ingenieur. "Daarbij hebben we ons vooral op het zuiden gericht, want de boeren in het noorden gebruiken nog steeds traditionele methoden met irrigatie en weten daarmee goede opbrengsten te halen."