Palestijnse kinderen vinden kracht in Braziliaanse sport

Binnen de oude stadsmuren van Jeruzalem staat een groepje van twintig Palestijnse kinderen. Ze slaan op trommels, klappen in hun handen en zingen Portugese liedjes. We treffen hen tijdens hun cursus capoeira, de traditionele Afro-Braziliaanse sport die dans, muziek en gevechtskunsten combineert en sinds enige tijd erg populair is op de Westbank en in Oost-Jeruzalem. De plaatselijke organisatie Bidna Capoeira (wij willen capoeira) startte een jaar geleden en heeft ondertussen al achthonderd kinderen en jongeren uit vluchtelingenkampen op de Westbank kunnen overtuigen om deel te nemen aan de lessen. Die vonden al plaats in de vluchtelingenkampen van Shuafat en Jalazone, in Hebron en Ramallah en in de oude stad van Jeruzalem. Het doel van het programma is om de Palestijnse jeugd te bereiken en op een gezonde en positieve manier te laten omgaan met hun frustraties.

Ergens bijhoren

Volgens Jorge Goia, de Braziliaanse capoeiratrainer die de les in Jeruzalem begeleidt, vinden de kinderen zo “een veilige manier om met agressie om te gaan en hun energie te kanaliseren. In capoeira komt het er immers op aan om je bewegingen onder controle te houden, je goed te kunnen uiten en zorg te dragen voor de mensen rondom je”. “En omdat capoeira een soort gevechtssport is, is er ook behoorlijk wat discipline nodig om opgenomen te worden in de groep en samen dingen te doen. Dit heeft een enorme impact op de jongens”, zegt hij. “Capoeira blijkt ook een krachtig middel voor kinderen om hun zelfvertrouwen op te krikken en het gevoel te krijgen om ergens bij te horen. Capoeira is een groepsgebeuren waarbij iedereen samen zingt, instrumenten bespeelt en van elkaar leert. Een ideale manier om het samenhorigheidsgevoel te versterken”.

Ahmad, de zes jaar oude zoon van Sahar Qawasme startte vorige maand met capoeira. "Daarvoor deed hij karate en was hij op zwemles”, vertelt zijn vader. “Hij blijkt dit erg leuk te vinden en leert er hoe hij z’n krachten goed moet gebruiken”.

Even ontsnappen

Volgens Ilona Kassissieh, woordvoerder van UNRWA, de VN-organisatie die ondersteuning biedt aan de Palestijnse vluchtelingen en samen met Bidna Capoeira de lessen inrichtte in de kampen op de Westbank, is de impact ervan erg duidelijk. “De kinderen hebben al enorm veel geleerd en net die leergierigheid is zo opvallend”, zegt ze. Ze wijst daarbij op het enorme belang van soortgelijke buitenschoolse activiteiten voor deze Palestijnse kinderen die zo even aan de moeilijke omstandigheden waarin ze dag in dag uit leven, kunnen ontsnappen. “Het geeft deze kinderen de mogelijkheid om out-of-the-box te denken en hun energie te richten op iets dat ze leuk vinden”, concludeert ze.

Omdat capoeira is ontwikkeld door onderdrukte gemeenschappen in Brazilië, is er volgens trainer Jorge Goai een belangrijke link met de Palestijnen die vandaag bezet en gecontroleerd worden door Israëli’s. “Capoeira bracht de slaven in Brazilië zelfvertrouwen, kracht en een manier om te kunnen omgaan met een leven onder onderdrukking”, legt hij uit. “De focus ligt op het leren omgaan met situaties waarin je de zwakste bent, zonder dat je wapens hebt, maar enkel je lichaam om op terug te vallen. Je leert te ontsnappen aan het voortdurende gevoel van onderdrukking.”