Bijen in het museum geven na meer dan honderd jaar geheimen prijs
Collectie hommels in het Natuurhistorisch Museum in Londen. (Foto Trustees of the Natural History Museum, London)
BRUSSEL, 22 augustus 2022 (IPS) -
Bijen en hommels hebben behoorlijk wat stress ondervonden in de veranderende wereld van de afgelopen honderd jaar. Dat blijkt uit onderzoek van de soorten in museumcollecties. Vooral hete en natte jaren in het verleden brachten in die mate stress dat hun vleugels zich ongelijk ontwikkelden.
Wetenschappers van Imperial College London en het Natuurhistorisch Museum publiceerden afgelopen week twee gelijktijdige artikelen waarin Britse hommel- en bijenpopulaties worden geanalyseerd.
Het eerste onderzoek, gepubliceerd in het Journal of Animal Ecology, keek naar de morfologie (lichaamsvormen) van bijen sinds het jaar 1900. Het was met name de asymmetrie in hommelvleugels die de wetenschappers boeide om er uit af te leiden in welke mate de hommels door de jaren heen blootgesteld werden aan stress. Een hoge asymmetrie (met andere woorden: veel verschillen in de vorm van de rechter- en linkervleugel) duidt er namelijk op dat de bijen tijdens hun ontwikkeling stress hebben ervaren.
Leren van het verleden
Voor vier Britse hommelsoorten werd bewijs gevonden dat hun stressgehalte toenam sinds het laagste niveau rond 1925. De analyse toont dat ook de onderzochte bijen een hogere mate van stress vertoonden in de tweede helft van de eeuw.
Vervolgens keken de wetenschappers naar de klimaatomstandigheden - de jaargemiddelde temperatuur en de jaarlijkse regenval – en ontdekten dat hommels in warmere en nattere jaren een grotere vleugelasymmetrie vertoonden.
“Ons doel is om reacties op specifieke omgevingsfactoren beter te begrijpen en van het verleden te leren om de toekomst te voorspellen”, zegt Andres Arce van de Universiteit van Suffolk. “We hopen om te kunnen voorspellen wanneer hommels het meeste risico lopen op stress zodat we daar rekening mee kunnen houden in acties rond het behoud van deze soort.”
“Nu met de klimaatverandering warmere en nattere omstandigheden meer zullen voorkomen, zullen hommels onder hogere stress staan. Ze gaan moeilijke tijden ondervinden in de 21e eeuw”, zegt Richard Gill, van Imperial College London.
Waarde van museumcollecties
Naast het meten van de vleugelvormen heeft het team in een tweede parallelle studie de genetische samenstelling van meer dan honderd soorten (gedroogde) hommels en bijen in musea, soms al meer dan 130 jaar oud, bestudeerd.
“Insectencollecties in musea bieden een ongeëvenaarde mogelijkheid om direct te bestuderen hoe het genoom van populaties en soorten is beïnvloed door veranderingen in het milieu”, zegt Victoria Mullin, medeauteur van de studie en verbonden aan het Natuurhistorisch Museum.
Uit slechts een enkele bijenpoot konden wetenschappers van het Natuurhistorisch Museum Londen en het Earlham Instituut DNA kwantificeren. In Methods in Ecology & Evolution beschrijven de onderzoekers hoe stress kon leiden tot verlies van genetische diversiteit.
De bedoeling van dit onderzoek is meer inzicht te krijgen in hoe hele populaties zich aan veranderende milieuomstandigheden hebben aangepast - of niet.
22 augustus 2022 - 11:55
Meer nieuws
Groot-Brittannië treedt opnieuw toe tot Horizon Europe, het wetenschappelijke initiatief van de Europese Unie, en ruimtevaartprogramma Copernicus. Daarmee krabbelt het land terug van de harde Brexit onder Boris Johnson, tot grote vreugde van Britse wetenschappers.
Een Britse start-up heeft 10 miljoen dollar aan fondsen binnengehaald om zijn technologie die microplastics uit afvalwater filtert, op grote schaal te gaan ontwikkelen. De steun voor het bedrijf komt van heel wat bekende namen uit Hollywood waaronder Leonardo DiCaprio en Ashton Kutcher.
Het Britse triatlonteam moet zijn zwemtrainingen in open water staken vanwege ernstige vervuiling. In Groot-Brittannië mag er bij hevige regenval rioolwater “occasioneel” geloosd worden in zee. Maar de laatste tijd zijn de lozingen bijna dagelijkse kost.
Een team van Schotse en Ierse wetenschappers onderzoekt of whisky mogelijk is zonder fossiele meststoffen. Ze testen meststoffen met bacteriën, gist en algen, om zeker te zijn dat die geen gevolgen hebben voor de wereldberoemde smaak.
Klimaatmodellen zijn er de voorbije decennia niet in geslaagd om de afname van het Antarctisch zee-ijs correct te voorspellen. Nochtans heeft die afname verstrekkende gevolgen voor het klimaat en het leven op aarde. Een groep wetenschappers legt uit waarom betere modellen en metingen in de toekomst cruciaal zullen blijken.
Regenwormen blijken een onderschatte rol te spelen in de mondiale voedselvoorziening. Ze dragen elk jaar bij aan de productie van 140 miljoen ton voedsel, stelt onderzoek in Nature.
Zes Portugese jongeren tussen 11 en 24 jaar worden morgen (woensdag) gehoord door het Europees Hof voor de Rechten van de Mens. Ze klagen Europese regeringen aan voor de enorme bosbranden in Portugal in 2017. Ngo’s spreken van een historisch proces.
De hoop om ergste gevolgen van de klimaatverandering te vermijden blijft leven, met dank aan het fenomenale succes van hernieuwbare energie. Dat blijkt uit nieuwe cijfers van het internationaal Energieagentschap (IEA).
Selecteer een continent
voor meer nieuws
Doorzoek ons archief
