Bolsonaro verklaart non-profitsector meteen de oorlog

“Blijkbaar realiseren ze zich niet dat ze een regering van iedereen moeten zijn, niet alleen van de achterban, en dat ze de wetten moeten naleven”, zegt Mauri Cruz, een van de uitvoerende directeurs van de Braziliaanse Vereniging van Niet-Gouvernementele Organisaties (Abong).

De nieuwe milieuminister, Ricardo Salles, besloot op 14 januari om gedurende 90 dagen alle overeenkomsten en contracten van zijn diensten met ngo’s te schorsen zodat ze kunnen worden geëvalueerd en eventueel gecorrigeerd. Drie dagen later, na een reeks vage uitspraken, bevroor hij dat besluit al.

“Het is onwettelijk, de minister kan de maatregel niet opleggen aan fondsen die aan zijn ministerie verbonden zijn”, zegt Cruz. “De milieu- en Amazone-fondsen hebben een autonomie die is vastgelegd in een wet. Die voorziet alleen in een opschorting van financiering als er onregelmatigheden zijn.”

Toezicht van non-profitsector

De non-profitsector was al in opstand gekomen tegen een presidentieel decreet dat ngo’s onderwerpt aan het toezicht van de regering.

Dat is in strijd met de grondwet, die het recht op vrije organisatie van het maatschappelijk middenveld garandeert, en is bovendien via speciale wetten gereguleerd, stelde Abong.

De overheid kan alleen de rekeningen van organisaties die het financiert evalueren. “De civiele samenleving in Brazilië telt 800.000 organisaties, slechts 2 procent daarvan ontvangt geld van de centrale overheid en ongeveer een derde kan rekenen op openbare middelen, voornamelijk van gemeenten”, zegt Cruz, die 38 jaar actief is als advocaat in de sector.

Moeilijke tijden voor ngo’s

De expert verwacht “moeilijke tijden voor ngo’s”. De regering is hen vijandig gezind en wil als gevolg van de economische crisis die in 2014 begon, de financiering verminderen. Bij de meeste organisaties ging de financiering de afgelopen jaren al achteruit. Velen namen hun toevlucht tot vrijwilligers.

De stopzetting van de Nationale Raad voor Voedselzekerheid, die de regering adviseerde over de strijd tegen honger en ondervoeding, was eveneens een slag voor het maatschappelijk middenveld, dat een tweederdemeerderheid had in het adviesorgaan.

Ook de instantie die op Buitenlandse Zaken en Milieu het klimaatbeleid aanstuurde, is afgeschaft. De klimaatverandering is immers “een marxistische samenzwering” voor minister van Buitenlandse Zaken Araujo en “geen prioriteit” voor minister Salles.

Vier vuurwapens per Braziliaan

Nog meer commotie veroorzaakte het presidentiële decreet van 15 januari waardoor iedere Braziliaan ouder dan 25 tot vier vuurwapens mag bezitten. De politievergunning voor een wapen is nu tien jaar geldig, dubbel zo lang als vroeger.

Met deze hervorming, een verkiezingsbelofte van Bolsonaro, wil de president de misdaad bestrijden. Sommigen eisen ook het recht om gewapend de straat op te gaan en wapens te importeren. Maar volgens een enquête van Instituto Datafolha in december is 61 procent van de Brazilianen zelfs tegen het bezit van wapens.