Roofzuchtige garnaal houdt tropisch water vrij van parasieten

Schistosomiasis is een infectie die wordt veroorzaakt door een parasitaire lintworm die vooral in tropische gebieden in stilstaand zoet water voorkomt. Wanneer de infectie onbehandeld blijft, kan die bij mensen de longen, lever en milt aantasten en bepaalde vormen van kanker veroorzaken.

Baden in besmet water

Schistosomiasis maakt jaarlijks 250 miljoen mensen ziek, met name in ontwikkelingslanden.

Eind jaren 1970 werd een veelbelovend medicijn ontwikkeld, praziquantel, dat de schadelijke invloed van de parasiet zou tegengaan.

Na analyse bleek echter dat het geneesmiddel niet voldoende is om de parasiet uit te roeien. Mensen zouden na hun genezing immers opnieuw het besmette water opzoeken om er te baden of hun kleding te wassen en zo opnieuw risico lopen op een besmetting.

Senegal

Wetenschappers van de universiteit van Stanford hebben daarom tests gedaan in het West-Afrikaanse land Senegal. Ze zetten inheemse, roofzuchtige garnalen uit in zoet water waar de parasiet voorkomt. De garnalen voeden zich namelijk met de slakjes waarop de parasiet overleeft. Deze ecologische werkwijze blijkt meer effectief om schistosomiasis uit te roeien dan het gebruik van medicatie alleen.

“We moeten de infectiehaarden aanpakken en de overdracht en infectiecycli doorbreken als we impact willen realiseren op lange termijn”, zegt hoofauteur van de studie Susanne Sokolow van Stanford. “Voor schistosomiasis betekent dit dat we de slakken moeten viseren waarop de parasiet overleeft.”

Na analyse in 83 landen blijkt dat het controleren van de slakkenpopulatie door het uitzetten van garnalen, al dan niet in combinatie met het gebruik van medicatie, negentig procent van de bevolking vrij houdt van schistosomiasis. Als de slakkenpopulatie niet wordt aangepakt is slechts 40 procent van de bevolking infectievrij.

De resultaten van het onderzoek zijn verschenen in PLOS Neglected Tropical Diseases.