Somalische regio Puntland kiest nieuwe president

De verkiezingen in Puntland, een droge regio in het noordoosten van Somalië, zijn uniek van opzet. Clanleiders hebben 66 afgevaardigden gekozen voor het parlement. Elke parlementariër vertegenwoordigt zijn sub-clan.

Puntland verklaarde zichzelf semi-autonoom ten opzichte van Somalië in 1998, toen het grootste deel van het land in geweld gedompeld was. Sindsdien heeft de regio met ongeveer 2,5 miljoen inwoners vier presidenten gehad. Zij werden allemaal gekozen door parlementariërs die op hun beurt werden gekozen door clanleiders.

Aan de verkiezingen doen elf kandidaten mee. De zittende president Abdirahman Mohamed Farole, die voor een tweede en laatste termijn gaat, belooft een steviger houding ten opzichte van de centrale regering in Mogadishu. Volgens Farole heeft de Somalische regering te weinig aandacht voor Puntland. Onder zijn leiding groeiden de spanningen tussen Mogadishu en Garowe – de hoofdstad van Puntland.

Zijn tegenstanders nemen een meer verzoenende houding aan en richten zich op kwesties zoals gratis basisonderwijs voor alle kinderen. Iets wat tot voor kort ondenkbaar was in de Somalische politiek. Meer dan 40 procent van de Somalische bevolking is echter jonger dan vijftien jaar en het land heeft weinig geld, dus gratis onderwijs is niet eenvoudig te realiseren.

Sool en Sanaag

Hoewel Puntland relatief vreedzaam is ten opzichte van andere delen van Somalië, is veiligheid wel de meest dringende kwestie. Aan de zuidelijke grens dreigt al-Shabab, de rebellengroep die een islamitische staat wil stichten in Somalië, gebaseerd op de sharia. In de afgelopen maanden pleegde de groep minstens twee grote aanslagen. Daarbij vielen meer dan vijftien doden.

Aan de westelijke grens van Puntland ligt de betwiste regio's Sool en Sanaag. Zowel Puntland als Somaliland – een opstandige regio in het noordwesten van Somalië, claimen dit gebied. Meer dan twaalf parlementariërs komen uit de betwiste regio. De presidentskandidaat die de steun van deze parlementariërs weet te verwerven, wint vrijwel zeker.

"Sool en Sanaag zijn erg belangrijk voor de kandidaten", zegt Sakariye Isticmaar, een politiek analist uit Puntland. "De kandidaat die de mensen, clanleiders en parlementariërs ervan weet te overtuigen dat hij Sool en Sanaag terug zal winnen en zal vechten voor soevereiniteit voor Puntland, heeft een groot voordeel."

Economie

Een andere belangrijke kwestie voor de volgende president is de economie van Puntland. De regio had in november te maken met een verwoestende cycloon die hele dorpen, wegen en bruggen wegvaagde. Meer dan driehonderd mensen kwamen om. Ook de veeteelt, een belangrijke exportsector, leed grote schade.

Veel van de 1,5 miljoen inwoners van Puntland zijn nomaden. Zij hadden in 2011 al te kampen met een hongersnood en in 2009 een tsunami. Bovendien verhoogde de regering de belasting op vee-export via de haven Bosaso in Puntland twee jaar geleden. De handel loopt nu vaak noodgedwongen via de haven Berberra in Somaliland.

Piraterij is ook een belangrijk onderwerp, hoewel de kwestie bij clanleiders niet hoog op de agenda staat. Voor de internationale gemeenschap, die miljoenen dollars heeft geïnvesteerd in de bouw van gevangenisen voor piraten in Puntland, is het echter wel een dringende kwestie. Daarnaast heeft de regio te maken met migranten die de Hoorn van Afrika ontvluchten via de haven Bosaso.

De internationale gemeenschap en vrouwenrechtengroepen in Puntland wijzen op de genderongelijkheid in de regio. Hoewel het vorige parlement vijf vrouwelijke leden had, zijn dat er nu nog maar twee.