Japan leert hulp te ontvangen

April is traditioneel de tijd van de kersenbloesemfeesten in Japan. Miljoenen Japanners houden feestjes onder de roze bloeiende bomen terwijl de straten verlicht worden door romantische lantaarns. Maar in Tokio en andere grote steden worden die festiviteiten nu helemaal in de schaduw gesteld door benefietacties. Van het noordelijke eiland Hokkaido tot Okinawa helemaal in het zuiden hebben honderden vrijwilligersgroepen hulpinitiatieven opgestart en mensen naar Tohoku gestuurd.

Het internationale filmfestival van Okinawa, dat eigenlijk de economie van die stad moet aanzwengelen, is nu bijvoorbeeld een benefietfestival voor Tohoku geworden. Shintaro Ishihara, de gouverneur van Tokio, heeft de inwoners van zijn stad opgeroepen vrijwillig af te zien van kersenbloesemfeestjes uit solidariteit met de slachtoffers in Tohoku.

Charitatieve beweging

"De verschrikkelijke ramp heeft de Japanners ertoe aangezet in heel het land een charitatieve beweging te lanceren", zegt de auteur en maatschappijcriticus Kyoichi Kobayashi. "Dat is een heel nieuwe ervaring voor mensen die gewend zijn geraakt aan de rijkelijke levensstijl die de naoorlogse economische macht van Japan meebracht."

Psychologisch is het niet allemaal niet makkelijk te verteren voor de Japanners. "In een paar seconden" is Japan van een land dat lang de grootste donor te wereld was, "zelf een ontvanger van hulp geworden", zegt Kobayashi. Door de aardbeving en de tsunami zijn 30.000 mensen omgekomen of vermist geraakt. "De chaos die we zien in Tohoku – duizenden mensen verblijven nog in evacuatiecentra en er is gebrek aan voedsel en water – is ontnuchterend."

Volgens cijfers die in Japan bekend werden gemaakt, hebben 117 landen via het Japanse Rode Kruis samen al meer dan 23 miljoen euro overgemaakt. Japan is vooral geroerd door de financiële steun die ook uit arme landen als Rwanda and Sri Lanka binnenkomt, zegt Takeshi Inoguchi, een expert internationale relaties. "Voor de Japanners is dat een belangrijk hart onder de riem, en ze zijn er heel dankbaar om."

Hulp uit China

Japan is ook blij met de steun uit China. De voorbije jaren hadden grensgeschillen de relaties tussen China en Japan verzuurd, maar nu staat China op de eerste rij bij de hulpverlening. Opgelucht stelde de krant Asahi ook vast dat China "kalm" reageert op de lozingen van radioactief water uit de centrales van Fukushima zo dicht bij zijn eigen grenzen.

Hulp komt er ook uit Rusland, dat sinds november ook al op gespannen voet stond met Japan omwille van een ander territoriaal dispuut. Rusland heeft 161 hulpverleners naar Japan gestuurd en heeft aangekondigd dat het Japan zal helpen bij zijn energiebevoorrading.