Amerikaanse "spion" ruilen tegen Cubaanse Vijf?

De vijf Cubanen – Gerardo Hernández, Ramón Labañino, Antonio Guerrero, Fernando González en René González – zitten in de VS lange gevangenisstraffen uit. Ze werden in 1998 gearresteerd en veroordeeld in 2001.

Ze werden beschuldigd van spionage. Gerardo Hernández werd ook in verband gebracht met de dood van vier mannen – drie hadden de Amerikaanse nationaliteit – na het neerschieten van twee vliegtuigjes door de Cubaanse luchtmacht in 1996. Het ging om vliegtuigjes van Brothers to the Rescue (Hermanos al Rescate), een organisatie van Cubaanse ballingen in Miami.

In Cuba worden de Cubaanse Vijf als helden in de strijd tegen het terrorisme gezien.

Aartsbisschop Jaime Ortega

In augustus vorig jaar gaf voormalig president Fidel Castro signalen dat de Cubaanse Vijf misschien nog voor het einde van 2010 zouden vrijkomen.

In die periode gonsde het zowel in Havana als in Washington van de geruchten over een ruil tussen Alan Gross en Gerardo Hernández, een van de Cubaanse Vijf.

De aartsbisschop van Havana, Jaime Ortega, bracht in augustus 2010 een bezoek aan Washington en sprak daar met de veiligheidsadviseur van het Witte Huis, James Jones, en met de viceminister voor Buitenlandse Zaken in de Westelijke Hemisfeer, Arturo Valenzuela. Bemiddeling van Ortega had eerder geleid tot de Cubaanse aankondiging dat 52 dissidenten zouden worden vrijgelaten.

Ileana Ros-Lehtinen

De geruchten over een gevangenenruil werden zo sterk dat de Republikeinen alle hens aan dek riepen. Ileana Ros-Lehtinen, nu voorzitter van de commissie Buitenlandse Zaken in het Huis van Afgevaardigden, wees de regering-Obama erop "dat toegevingen aan het Cubaanse regime, en vooral een 'gevangenenruil' om een veroordeelde Cubaanse spion en moordenaar van Amerikaanse burgers vrij te laten, zware gevolgen kan hebben voor de Amerikaanse belangen en de veiligheid van Amerikanen in het buitenland. (…) De VS moeten opletten dat ze schurkenregimes niet het signaal sturen dat ze onze regering met succes kunnen afpersen door onschuldige Amerikanen te ontvoeren."

Het ministerie van Buitenlandse Zaken liet na het Republikeinse protest meteen weten dat het niet met Havana onderhandelde over een ruil tussen Gross en de Cubaanse Vijf.

In december vorig jaar leek Ricardo Alarcón, voorzitter van het Cubaanse parlement, eveneens een ruil uit te sluiten. "De twee zaken staan los van elkaar", zei hij. De zaak tegen Gross zou "op een adequate manier behandeld worden volgens onze wetten, met respect voor alle procedures."

Midden januari versoepelde de regering-Obama het embargo tegen Cuba. Er werden meer reizen en geldzendingen naar Cuba mogelijk. De versoepeling kwam er nauwelijks 24 uur nadat een Amerikaanse delegatie in Havana een ontmoeting had gehad met Alan Gross.

Lees ook: Cubaans proces tegen Amerikaanse "spion" van start