"Zimbabwe wil geen onderzoek naar schendingen van mensenrechten"

De Zimbabwaanse Mensenrechtencommissie (ZHRC) kwam er in maart 2010 maar bleef inactief bij gebrek aan duidelijkheid over haar bevoegdheden. Eind 2010 diende Patrick Chinamasa, minister van Justitie en kopstuk van de regerende partij ZANU-PF, een wetsvoorstel in over de werking van de commissie, waarover momenteel in het parlement wordt gedebatteerd. Als de parlementsleden het licht op groen zetten, is nog Mugabe's handtekening nodig.

Maar de wettekst ligt al onder vuur van organisaties uit het middenveld, zowel lokaal als internationaal. Tegenstanders zeggen dat er veel achterpoortjes zijn die gesloten moeten worden vooraleer hier sprake kan zijn van een doeltreffende mensenrechtencommissie. Lukt dat niet, dan kan Chinamasa zijn macht als minister gebruiken om de commissie te vertellen wat wel en wat niet onderzocht mag worden, vrezen ze.

"Hoewel er in het huidige wetsvoorstel sprake is van een onafhankelijke commissie, staan er bepalingen in die het werk van de commissie ernstig compromitteren en het idee van onafhankelijke commissie ondergraven", verklaart commissievoorzitter Reginal Austin.

Austin legt uit dat Chinamasa een clausule heeft opgenomen waardoor de commissie hem geregeld zou moeten inlichten en zijn goedkeuring nodig heeft voor tal van kwesties waaronder de financiering van de ZHRC. "Zulke controle behoort het parlement toe, niet de minister."

Papieren tijger

Het parlement zal zich snel over het voorstel uitspreken, reageerde minister Chinamasa. "Ik begrijp niet waarom mensen roepen nog voor het voorstel in een wet is gegoten." Wil hij dan geen "dictator" van de commissie zijn, zoals critici beweren? "Ik stel gewoon de bepalingen op. Als het parlement die goedkeurt, worden ze wet."

"De minister probeert een papieren tijger te maken", denkt Dhewa Mavhinga, coördinator van de Crisis in Zimbabwe Coalition (CiZC) in Zuid-Afrika. "Hij tracht bepalingen binnen te smokkelen die hem de volledige controle over de commissie geven."

"Er vonden mensenrechtenschendingen plaats onder het regime van Mugabe en die mogen we niet zomaar onder het tapijt vegen", besluit hij.