Taiwan verstrengt voorwaarden voor telefoontap

Een afluisterschandaal waarbij enkele vooraanstaande politici betrokken zijn, onder hen de parlementsvoorzitter zelf, bracht de bal een half jaar geleden aan het rollen. De Bijzondere Onderzoekseenheid onder de bevoegdheid van procureur Huang Shih-ming had de telefoontaps uitgevoerd.

Op een persconferentie in september zwaaide Huang met de uitgeschreven gesprekken, om te bewijzen dat parlementsvoorzitter Wang Jin-pyng druk had gezet op medewerkers van het ministerie van Justitie in een zaak over opposant Ker Chien-ming van de Democratische Progressieve Partij.

Volgens de procureur brachten de telefoontaps "het grootste beïnvloedingsschandaal uit de geschiedenis" aan het licht, al slaagden de procureurs er niet in om een politicus voor de rechter te dagen.

De Taiwanese president Ma Ying-jeou probeerde Wang uit zijn partij (de regerende Chinese Nationale volkspartij) te zetten en uit zijn functie te ontheffen, maar dat is niet gelukt.

Geheime politie

Intussen deden de onthullingen over de afluisterpraktijken van de Bijzondere Onderzoekseenheid het parlement steigeren. De oppositie vond dat president Ma een terugkeer inzette naar het veertig jaar lange "bewind van de geheime politie" tussen 1949 en het begin van de jaren 1990.

De ombudsman van de Taiwanese regering bevestigde half januari in een rapport dat de procureur met de onderzoekspraktijken zijn boekje te buiten was gegaan.

"De zaak heeft duidelijk gemaakt dat procureurs, onderzoekers en de politie nagenoeg ongecontroleerd toezicht kunnen houden. Procureurs hebben tussen 2008 en 2012 jaarlijks gemiddeld 15.312 telefoontaps aangevraagd, waarvan driekwart werd goedgekeurd", verklaart Kao Yung-cheng van de Stichting voor Justitiehervorming.

"Deze cijfers  van het ministerie van Justitie bewijzen dat Taiwan een paradijs is voor criminelen, of dat er misbruik wordt gemaakt van telefoontaps en dat het gerecht en politie de privacy disproportioneel schenden", aldus Kao.

Herziening

De oppositie vroeg het ontslag van procureur Huang en de ontbinding van de Bijzondere Onderzoekseenheid, maar zover is het niet gekomen. Beleidsmakers hebben wel onder druk van onder andere mensenrechtenorganisaties aanpassingen gedaan aan de wetgeving over communicatiebeveiliging en toezicht, om het gebruik van telefoontaps aan banden te leggen. Op 29 januari zette president Ma zijn handtekening onder de herziening.

"De belangrijkste verandering is dat procureurs voortaan aparte aanvragen moeten doen voor elke persoon die ze willen afluisteren. Die wijziging moet het onbeperkte gebruik van telefoontaps om te "hengelen" naar inbreuken die niets met het initiële onderzoek te maken hebben of om politiek toezicht te houden, helpen vermijden", zegt Yu Mei-nu, oppositielid en mensenrechtenactiviste.

Bovendien moeten rechters aanvragen voor telefoontaps afwijzen als die niet stroken met de wettelijke procedures, als er onvoldoende redenen zijn of als ze onduidelijk gemotiveerd worden.

"Deze amendementen zijn een kleine stap in de goede richting, maar er zijn grotere stappen nodig om het misbruik met telefoontaps echt aan banden te leggen", vindt Yu Mei-nu.