Sheltersuit beschermt daklozen en vluchtelingen tegen kou

De jassen zijn een ontwerp van de jonge Nederlandse modemaker Bas Timmer. Aanleiding voor het maken van de jassen was de dood van de vader van vrienden van Timmer en zijn compagnon Alexander de Groot. De dakloze man overleed ruim twee jaar geleden door onderkoeling op straat.

Jas met afritsbare slaapzak

“Door het kosteloos verstrekken van de sheltersuit zouden dergelijke situaties in de toekomst voorkomen kunnen worden”, zegt De Groot.

De sheltersuit bestaat uit een jas met een afritsbare slaapzak. Alles wordt gemaakt van gedoneerde, oude slaapzakken. Aan de buitenkant worden de pakken voorzien van een speciale coating die kou- en waterafstotend is.

Begin 2015 werd de eerste sheltersuit uitgedeeld aan een dakloze in Enschede, de woonplaats van Timmer en De Groot. Een jaar later zijn er meer dan duizend pakken weggegeven. Niet alleen in Nederland, ook in Parijs, in Calais en in de Balkan.

Syrische vaklui

Vrijwel alle jassen worden gemaakt door een aantal Syrische vluchtelingen die in een asielzoekerscentrum (AZC) in Oost-Nederland wonen. “Deze mensen hadden in Syrië een eigen naaiatelier. Het zijn vaklui. Toen we hen benaderden voor ons project, gaven ze aan heel graag aan de slag te willen”, zegt De Groot.  

“Inmiddels houden ze zich niet alleen bezig met het maken van de sheltersuits, ze leiden ook Nederlandse jongeren op die ver van de arbeidsmarkt afstaan.”

Om de functionaliteit en het comfort van de pakken te optimaliseren, is de stichting Sheltersuit Foundation een samenwerking aangegaan met de Technische Universiteit Twente. “Zij onderzoeken welke medische technologie in de pakken verwerkt kan worden. Denk aan apparatuur die lichaamsfuncties kan meten en een seintje kan geven aan een meldkamer wanneer er iets mis gaat met de hartslag of de lichaamstemperatuur”, zegt De Groot. 

Naast het uitbreiden van de technische mogelijkheden, zoeken Timmer en de Groot ook naar uitbreiding van de afzetmarkt. “In landen als Amerika en in Oost-Europa is het sociale vangnet veel minder groot en zou de sheltersuit een fundamentele bijdrage kunnen leveren aan het terugdringen van sterfte door onderkoeling”, zeggen ze. “Ook voor andere groepen, zoals rampslachtoffers en vluchtelingen, zou de sheltersuit uitkomst kunnen bieden.”

Hoewel verschillende partijen baat lijken te hebben bij de speciale pakken, is er ook kritiek. Door het gratis verstrekken van sheltersuits zouden daklozen minder gebruik maken van de bestaande opvangplekken, “terwijl een dak boven het hoofd bij lage temperaturen toch te verkiezen is boven een slaapzak”, zegt Rina Beers van de Federatie Opvang.

De Groot vindt de kritiek niet terecht. “Niet iedereen kan of wil in een opvang verblijven”, zegt hij. “Er zullen altijd mensen zijn die dergelijke zorg om wat voor reden dan ook blijven mijden. Misschien is het een druppel op een hete plaat, maar als we door die druppel deze groep mensen warm en in leven kunnen houden, dan is het de moeite waard geweest.”