Mexicaanse wetenschappers lopen warm voor klimaat

"We ontwikkelen de wetenschap die de klimaatverandering nodig maakt", zegt Gerardo Sánchez van de faculteit ingenieurswetenschappen van de Autonome Universiteit van Tamaulipas. "Als de problemen zich voordoen, kunnen we wetenschappelijk onderbouwde oplossingen naar voren schuiven."

Waterschaarste

Sánchez leidt in zijn instelling een onderzoek naar de toekomstige beschikbaarheid van water in het noordoosten van het land. De modellen die zijn team ontwikkelt, moeten helpen voorspellen waar de ergste waterschaarste zal optreden en wie er het meeste hinder van ondervindt. De onderzoekers willen ook de economische kosten van de toenemende droogte in de regio berekenbaar maken, en het rendement van maatregelen die tot meer duurzaam watergebruik kunnen bijdragen.

Naast meer en langere droogteperiodes zal Mexico als gevolg van de klimaatverandering ook vaker zware stormen en overstromingen te verduren krijgen. In de kustgebieden zal de stijging van de zeespiegel voor problemen zorgen.

Kwetsbare ecosystemen

In de deelstaat Yucatan is de bioloog Víctor Vidal sinds 2009 samen met zeven collega's van verschillende universiteiten bezig met een uitgebreid onderzoek naar de kwetsbaarheid van dieren en planten in de kustgebieden in het zuidoosten van het land voor de klimaatverandering.

Statistisch onderzoek leerde al dat de kust van de deelstaat Tabasco het meest te lijden heeft onder de stijging van de zeespiegel. Tussen 1995 en 2008 is de hoogwaterlijn er gemiddeld 3,5 meter in de richting van het land verschoven. De onderzoekers konden ook het belang van de heraanplant van mangrovewouden aantonen. De nieuwe mangrovebossen op de grens tussen de zee en het land leggen per jaar tussen één en zeven ton koolstof vast per hectare.

"In deze regio baart de opwarming van de aarde vooral zorgen door de stijging van de zeepspiegel, het wegtrekken van bepaalde vissoorten en de droogte", zegt Vidal. "In het slechtste scenario zal de voedselzekerheid in gevaar komen."

Verwoestijning

De droogte is ook het onderwerp van Fidencio Sustaita, de directeur van het Instituut voor Hydrologie van de Mixteekse Technische Universiteit. Hij leidt sinds januari een onderzoek naar verwoestijning in een uitgestrekt bergachtig gebied in de deelstaat Oaxaca. In het onderzochte gebied leven Mixteken, een indianenvolk. De bedoeling is maatregelen te ontwikkelen die de bodems en de natuur in de droge en arme streek zoveel mogelijk kunnen behouden. De klimaatverandering heeft de waterhuishouding in het gebied sterk veranderd, zegt Sustaita. Ontbossing, overbegrazing en onaangepaste landbouwtechnieken hebben de streek de voorbije decennia nog kwetsbaarder gemaakt. Sustaita vindt het belangrijk de plaatselijke bevolking zoveel mogelijk bij het onderzoek te betrekken.

Het geld voor de onderzoeken komt van de federale overheid in Mexico, van de deelstaten en van buitenlandse donoren. Het Inter-institutioneel Netwerk Klimaatverandering in het Zuidoosten, een samenwerkingsverband tussen 61 Mexicaanse onderzoekers, heeft voor zeven projecten bijvoorbeeld al 333.000 euro in de wacht gesleept, uit Groot-Brittannië en van Mexicaanse overheden.