Klimaat haalt bomen en hun favoriete schimmels uit elkaar

Veel dier- en plantensoorten zien zich gedwongen te verhuizen door de klimaatverandering omdat hun historische leefgebieden worden door de stijgende temperatuur of droogte. Bomen vormen daarop geen uitzondering, maar ze schuiven duidelijk minder snel op dan andere planten en dieren.

Daar hebben wetenschappers nu een reden voor gevonden: bomen, vooral in het hoge noorden, vinden in hun nieuwe leefgebieden vaak niet het juiste schimmelleven. 

Symbiose

Bomen sluiten onder de grond immers partnerschappen af met microscopisch kleine, draadvormige schimmels. Die voorzien de wortels van essentiële voedingsstoffen, en ze krijgen er koolstof voor terug.

“Toen we de toekomst van die symbiotische relaties onderzochten, ontdekten we dat 35 procent van de partnerschappen tussen bomen en de schimmels die interageren met de boomwortels negatief beïnvloed worden door de klimaatverandering”, zegt hoofdauteur Michael Van Nuland, ecoloog bij de Society for the Protection of Underground Networks en hoofdauteur van de studie in PNAS.

De bomen die het grootste risico lopen op zo’n ‘klimaatmismatch’ zijn dennen, zegt hij. Vooral de uiterste randen van de leefgebieden van soorten zijn gevoelig, omdat bomen daar vaak te maken krijgen met de zwaarste omstandigheden. 

En bomen die het relatief goed doen, beschikken vaker over meer diverse schimmelgemeenschappen, stelden de wetenschappers vast. 

Cruciale informatie

Die vaststelling kan van cruciaal belang kan zijn om bomen weerbaarder te maken tegen de klimaatverandering, zeggen de onderzoekers.

Om de klimaatmigratie in te schatten, werd tot nog toe immers vooral rekening gehouden met factoren zoals de beschikbaarheid van ruimte op hogere breedtegraden of de temperatuur. Dat ook symbiotische relaties in de bodem een belangrijke rol spelen, is dus nieuw.

“Het is absoluut essentieel dat we blijven werken om te bevatten hoe de klimaatverandering die symbiose beïnvloedt", zegt Van Nuland. “Deze relaties vormen de basis van al het leven op aarde - het is van cruciaal belang dat we ze begrijpen en beschermen.”