Centraal-Amerika wisselt hernieuwbare energie uit

“Elk land doet al het mogelijke om schone energie op te wekken”, zegt Fernando Díaz, directeur Elektriciteit van het Panamese ministerie van Energie. “Als er meer energie wordt geproduceerd dan er verbruikt wordt, dan is het niet logisch dat andere landen daar geen gebruik van kunnen maken en in de plaats daarvan thermische energie blijven gebruiken. Vandaar de Corridor voor Schone Energie.”

Costa Rica, El Salvador, Guatemala, Honduras, Nicaragua en Panama zijn sinds 2015 hun elektriciteitsnetten aan het aanpassen om de overschotten van hernieuwbare energie te kunnen uitwisselen via deze connectie.

20 procent

Ongeveer 60 procent van de elektriciteit in Centraal-Amerika komt van hernieuwbare bronnen, vooral van waterkrachtcentrales. Geothermische, zonne- en windenergie zijn samen goed voor 15 procent. Tegen 2020 moet dat 20 procent worden.

Volgens Irena, het Internationale Agentschap voor Hernieuwbare Energie, de belangrijkste initiatiefnemer van de Corridor, is de regio nog te veel afhankelijk van fossiele brandstoffen. Irena ontwikkelt in Afrika en Zuidoost-Azië gelijkaardige connectieprojecten.

1800 kilometer

De Corridor maakt gebruik van het bestaande transmissienet in de regio, van Guatemala naar Panama, 1800 kilometer lang.

Dat netwerk werd gebouwd voor de Regionale Elektriciteitsmarkt, die in 2000 werd opgericht binnen het Centraal-Amerikaanse Integratiesysteem (SICA), een mechanisme voor politieke en economische samenwerking.

“De bedoeling is schone energie te injecteren in het elektriciteitssysteem in Centraal-Amerika en ervoor te zorgen dat er niet te veel schommelingen zijn”, zegt SICA-directeur Werner Vargas. “Het probleem is de stabiliteit van de bronnen. De overheid kan een zonnecentrale van 60 megawatt hebben maar bij schommelingen moet je kunnen garanderen dat er ondersteuning is, van thermische, waterkracht- of andere bronnen, zodat de verplichtingen aan de markt kunnen worden nagekomen.”

Atacamawoestijn

De Corridor kan de productiekosten omlaag helpen door goedkopere energie in het net te injecteren, zegt René González, directeur van de EOR, die het regionale stroomnet beheert.

Er komen ook verbindingen met de rest van Latijns-Amerika. Fernando Díaz geeft als voorbeeld de connectie tussen Panama en Colombia, die nu in ontwikkeling is. Via Panama zal Colombia verbinding krijgen met het hele Centraal-Amerikaanse netwerk. Panama op zijn beurt zal via Colombia aansluiting kunnen vinden bij Zuid-Amerikaanse netwerken.

“Op die manier zullen we de capaciteit hebben om zonne-energie uit de Atacamawoestijn in Chili, waterkracht uit Brazilië en windenergie uit Uruguay te capteren.”

Energie-efficiëntie

De energiesamenwerking tussen Centraal-Amerikaanse landen maakt de regio aantrekkelijker voor investeerders, zegt González. “Het is aantrekkelijker om te investeren in grotere projecten dan in individuele.”

Volgens sommige milieuorganisaties ligt de nadruk te veel op de technische en economische aspecten en te weinig op de sociale kosten van sommige projecten. “Er zijn projecten waarbij men zonnecollectoren plaatst op grote terreinen die men voor landbouw of woningbouw zou kunnen gebruiken”, zegt Ricardo Navarro, directeur van het Salvadoraans Centrum voor Toegepaste Technologie en hoofd van de Salvadoraanse afdeling van Friends of the Earth. “Het geeft de indruk dat men alleen in energie en snel geld verdienen is geïnteresseerd.”

Er moet meer hernieuwbare energie komen, maar ook meer energie-efficiëntie, zegt hij. “We moeten de vraag verminderen. Een boom bijvoorbeeld voorkomt dat de zon rechtstreeks op een gebouw schijnt. Daardoor is minder airconditioning nodig. Er zijn ook manieren om te koken met minder elektriciteit.”