Cambodja wil na tien jaar afwezigheid zijn tijger terug

"Geen enkele". Seng Teak, moet het schoorvoetend toegeven. Hij is de Landdirecteur van WWF in Cambodja en hij is formeel: "Er leeft op dit moment geen enkele tijger meer in het wild. Toch niet volgens onze informatie. De laatste officiële waarneming met camerabeelden was in 2007."

Cambodja is helaas geen uitzondering. Volgens cijfers van het WWF is de tijgerpopulatie in 100 jaar tijd met 97 procent teruggelopen en leven er vandaag nog 3890 in het wild, wereldwijd. 

Tijger maal twee

En daarom startte het World Wildlife Fund (WWF) in dertien Aziatische landen met het project "Tx2". Bedoeling is het aantal tijgers in het wild te verdubbelen tegen 2020. Dat is het eerstvolgende 'jaar van de Tijger' volgens de Chinese dierenriem en dus een erg symbolische datum. 

In Cambodja zal het wellicht nog tot 2022 duren vooraleer de tijger opnieuw zijn intrede doet. Het volstaat namelijk niet om eenvoudigweg nieuwe exemplaren in het wild uit te zetten. 

"Dat de tijgers op zulke grote schaal zijn verdwenen, heeft te maken met stroperij maar vooral ook met massale ontbossing. Tijgers hebben een groot natuurgebied nodig omdat ze alleen leven en jagen", legt Seng Teak uit. "We moeten eerst kunnen garanderen dat ze die ruimte zullen hebben."

Stropers en houtkappers

En dus komt het er op aan om met de lokale bevolking samen te werken en duidelijk te maken dat de beschermde natuurgebieden onaangeroerd moeten blijven. Rangers moeten streng optreden tegen illegale houtkappers en tegen stropers. De lichaamsdelen van tijgers worden in de traditionele geneeskunde immers nog altijd beschouwd als krachtige medicijnen. 

Het WWF en de Internationale Unie voor Natuurbehoud (IUCN) hebben in 2013 een haalbaarheidsstudie uitgevoerd in de oostelijke provincie Mondulkiri. Het Srepok Wildlife Sanctuary, een natuurgebied van 3727 vierkante kilometer, lijkt de ideale habitat te zijn omdat het veel uitgestrekte droge bossen bevat. 

WWF wil het beschermde bos ook verbinden met het Phnom Prich-natuurreservaat (2225 vierkante kilometer groot). Op die manier wordt het territorium van de tijger nog vergroot. Uit de studie is gebleken dat de herintroductie alleen succesvol kan zijn als het aantal prooidieren blijft stijgen. "Daarom zullen we ook prooien kweken en uitzetten, vooral hoefdieren", zegt Seng Teak. 

Samenwerken met de overheid

Om dit alles te realiseren, is er een eerste investering van zo'n 10 miljoen dollar nodig. Dat geld wil WWF onder meer gebruiken om rangers aan te nemen en op te leiden. Volgens een internationale standaard heb je dertien rangers per 100 vierkante kilometer nodig om een gebied te controleren. In 2016 was er niet eens één ranger per 100 vierkante kilometer in het natuurgebied van Mondulkiri. De milieuorganisatie wil ook de overheid helpen om wetten op bescherming van bossen en dieren beter te doen naleven. 

De provinciegouverneur van Mondulkiri, H.E Svay Sam Eang, is het project alvast goed gezind en belooft een vlotte medewerking. Hij wil overleggen met vertegenwoordigers uit Panna, in India, waar de tijger eerder op dezelfde manier met succes opnieuw werd geïntroduceerd.

"Pas als we weten dat de tijgers goed terecht zullen komen, kunnen er kweekdieren uitgezet worden", zegt Seng Teak. Wellicht zes wijfjes en twee mannetjes uit India of Nepal. Daar leven de dieren ook in droge bossen, die erg lijken op hun nieuwe leefomgeving. Er moet worden gekozen voor jonge dieren, die nog geen eigen territorium hebben. De populatie zou dan met 15 procent per jaar moeten groeien. 

WWF-België steunt dit project en heeft sinds het tijgerplan in 2016 van start ging zo'n 350.000 euro uitgetrokken; geld dat volgens WWF komt van donaties. Regelmatig gaat er ook een Belgische delegatie naar Cambodja om het project mee op te volgen. 

Toerisme

De eerste signalen zijn alvast positief. Tachtig procent van de dorpelingen in Mondulkiri zou achter het plan staan om de tijger opnieuw te introduceren. Niet alleen omdat ze de tijger beschouwen als een iconisch dier, maar ook omdat ze zelf beter worden van dit project. WWF denkt op termijn aan tijgertoerisme en dat zal jobs creëren. In een ruraal gebied met weinig arbeidskansen klinkt dat als muziek in de oren. 

De bossen en vlakten in Mondulkiri zijn erg open en dat maakt het mogelijk om toeristen op een veilige manier tot dicht bij de tijgers te brengen tijdens een safari. Het tijgertoerisme zou 5,1 miljoen dollar per jaar kunnen opleveren tijdens de eerste vijf jaar van de herintroductie. 

Veel goeie wil dus van zowel overheid, geldschieters als lokale bevolking. 

Als alle betrokken partijen de gemaakte afspraken nakomen, zouden we dit machtige dier over enkele jaren opnieuw moeten kunnen bewonderen in de Cambodjaanse bossen.