Tienduizenden Salvadoranen vrezen zonder pensioen te vallen

Zestien jaar geleden werden de Salvadoraanse pensioenen geprivatiseerd. Het private Sistema de Ahorro de Pensiones (SAP) telt nu 2,7 miljoen leden. Die moeten van het SAP hun pensioen krijgen als ze 55 (vrouwen) of 60 (mannen) jaar oud zijn.

Twee derde van de beroepsactieve Salvadoranen werkt in de informele economie. Dat zijn er ongeveer 1,2 miljoen.

Zorgen

De 20-jarige Kevin Alexis Cuéllar betaalt geen bijdrage aan het SAP. Om in zijn levensonderhoud te voorzien, moest hij noodgedwongen de school verlaten. Hij werkt nu als geluidsman, een informele baan.

De situatie bij het SAP baart hem en tienduizenden andere Salvadoranen zorgen. "De tijd komt dat we door ouderdom of ziekte niet meer zullen kunnen werken en dan zullen we niets krijgen, geen pensioen."

Een uitbreiding van de dekking is een van de grote uitdagingen van het private systeem, zegt María Elena Rivera, onderzoeker bij de Fundación Guillermo Manuel Ungo. Volgens de cijfers van juli telt het SAP slechts 653.257 actieve bijdragers. De rest werkt in het informele circuit.

Privatiseringsgolf

In 1998, toen Latijns-Amerika een echte privatiseringsgolf kende, besliste de rechtse regering van Armando Calderón het openbare pensioenstelsel te ontmantelen. Wie jonger was dan 36, moest zich bij het SAP aansluiten.

Wie ouder was dan 50 (vrouwen) of 55 (mannen), bleef bij het uitdovende openbare systeem. Wie tussen 36 en 50/55 was kon kiezen.
In het private systeem betalen werknemer en werkgever een bedrag dat gelijkstaat met 13 procent van het maandloon op de individuele rekening van de werknemer.

Deal van de eeuw

Ook andere Latijns-Amerikaanse landen, onder meer Chili, Colombia, Mexico, Peru en de Dominicaanse Republiek, privatiseerden de pensioenen.
"Het was duidelijk de deal van de eeuw. Het recht op pensioen werd vercommercialiseerd, ten voordele van financiële groepen", zegt Francisco García, secretaris bij de vakbond van het nationale pensioeninstituut (Sintinpep). De vakbond wil terug naar een systeem waarbij de overheid meer controle heeft.

De linkse regering van Salvador Sánchez Cerén, die sinds juni aan de macht is, zegt dat het private systeem mislukt is. Maar ze gaf nog niet aan in welke richting ze de komende maanden wil hervormen. Ze zei wel al dat een terugkeer naar een publiek systeem uitgesloten is.