Smartphone versnelt vaccinering van Afrikaanse kinderen

Het Mozambikaanse ministerie van Volksgezondheid lanceert begin 2013 een proefproject in honderd klinieken. Gezondheidswerkers krijgen een smartphone met gespecialiseerde software. Ze zullen gedurende een jaar nagaan of ze daarmee efficiënter kunnen communiceren met hun patiënten. Op het eind van de proef moet het vaccinatieniveau bij kinderen met 5 tot 10 procent gestegen zijn.

Een verpleegster in een afgelegen kliniek bijvoorbeeld zal via een sms aan alle moeders in de regio kunnen laten weten dat een nieuwe levering vaccins is gearriveerd. Via haar toestel kan ze afspraken maken, patiëntendossiers bijhouden, de voorraad vaccins in de gaten houden en nieuwe bestellen.

In Mozambique halen 135 op 1000 kinderen hun vijfde verjaardag niet.

Snelste groei ter wereld

Het ministerie realiseert het project, dat ruim 2 miljoen euro kost, samen met de GAVI-alliantie, een publiek-privaat partnerschap voor vaccinering, en met de financiële steun van de Britse telecomgigant Vodafone en het Britse ministerie voor Internationale Samenwerking.

Op het vlak van vaccinering gaat het om het grootste Afrikaanse project tot nog toe waarbij mobiele telefonie wordt gebruikt.

Als het proefproject in Mozambique slaagt, dan wordt het uitgebreid naar 1500 klinieken. Als ook dat goed gaat, wil GAVI het ook in andere arme landen in Afrika ten zuiden van de Sahara toepassen.

Volledige reeks vaccins

Nergens ter wereld groeit de markt voor mobiele telefonie zo snel als in Afrika. Het is na Azië ook de grootste markt voor mobiele telefonie, zegt de GSMA, de internationale vereniging van mobiele operatoren.

Afrika telt ongeveer 700 miljoen mobiele connecties. Het aantal mobiele gebruikers is er de laatste vijf jaar met bijna 20 procent per jaar gestegen.

Niet iedere moeder in het arme Mozambique heeft een mobiele telefoon. Maar er is minstens altijd iemand in de familie of in de buurt die over een toestel beschikt.

Meer dan een miljoen kinderen

"Via mobiele technologie zullen we kinderen kunnen identificeren die we tot nog toe over het hoofd hebben gezien", zegt GAVI-ceo Seth Berkley. "We kunnen hen op die manier de volledige reeks vaccins geven." Nu krijgen kinderen vaak slechts een van de twee of drie injecties die nodig zijn om het vaccin effectief te maken."

Volgens de Wereldgezondheidsorganisatie (WHO) sterven elk jaar meer dan een miljoen kinderen aan ziektes die via een vaccin te voorkomen zijn. In Afrika krijgt een op vijf kinderen niet de nodige vaccins.

Ook andere Afrikaanse landen beginnen mobiele telefonie te gebruiken in de gezondheidszorg. Tanzania bijvoorbeeld houdt er de malariabehandelingen in vijfduizend klinieken mee bij. In Zuid-Afrika gebruiken 1800 gezondheidswerkers in afgelegen gebieden smartphones om de dossiers van hun patiënten bij te houden.